A youthful cluster

Na powyższym nowym zdjęciu wykonanym za pomocą kamery Advanced Camera for Surveys (ACS) zainstalowanej na pokładzie Kosmicznego Teleskopu Hubble’a widać gromadę kulistą NGC 1783. Jest to jedna z największych gromad kulistych w Wielkim Obłoku Magellana, galaktyce satelitarnej krążącej wokół Drogi Mlecznej.

Po raz pierwszy zauważona przez Johna Herschela w 1835 roku, NGC 1783 znajduje się w odległości prawie 160 000 lat świetlnych od Ziemi i ma masę równo 170 000 masom Słońca.

Gromady kuliste to gęste zbiory gwiazd utrzymywane własną grawitacją, krążące wokół galaktyk niczym ich satelisty. Zdjęcie wyraźnie przedstawia symetryczny kształt NGC 1783 oraz skupisko gwiazd w centrum – to właśnie cechy charakterystyczne gromad kulistych.

Mierząc barwę oraz jasność pojedynczych gwiazd astronomowie mogą wydedukować wiek gromady oraz odtworzyć historię formowania się gwiazd. Szacuje się, że NGC 1783 ma wiek rzędu 1.5 miliarda lat – co sprawia, że jest stosunkowo młodym okazem gromady kulistej, bowiem inne są w wieku kilku miliardów lat. W czasie swojego życia co najmniej dwukrotnie przeszła okresy intensywnego formowania się gwiazd. Oba były oddzielone przerwą rzędu 50 do 100 milionów lat.

Intensywność procesu powstawania nowych gwiazd jest wskaźnikiem ilości gazu w gromadzie pozwalającego na tworzenie nowych gwiazd. Gdy najmasywniejsze gwiazdy powstałe w pierwszym okresie intensywnego powstania gwiazd eksplodowały jako supernowe wypchnęły olbrzymie ilości gazu niezbędnego do tworzenia kolejnych gwiazd. Jednak zasoby gazu mogą być uzupełnione przez mniej masywne gwiazdy, które żyją dłużej i pozbywają się gazu mniej gwałtownie. Gdy taki właśnie gaz dotrze do gęstych rejonów centralnych gromady gwiazd rozpoczyna się druga faza intensywnego formowania się gwiazd. Ten cykl może się powtarzać kilkukrotnie.

Źródło: ESA/Hubble & NASA