Po zebraniu wywierconych próbek skalnych z prawdopodobnie najbardziej malowniczego obszaru odwiedzonego dotychczas przez łazika marsjańskiego, mobilne laboratorium Curiosity zmierza ku wyżej położonym terenom w ramach rozpoczętej 1 października dwuletniej misji.
Tereny te obejmują grzbiet pokryty materiałem bogatym w tlenek żelaza, hematyt, znajdujący się w odległości około dwóch i pół kilometra, oraz pasmo skał bogatych w glinę znajdujące się za grzbietem.
Są to najważniejsze miejsca eksploracji w niższych partiach Góry Sharpa będącej warstwowym wzniesieniem o wysokości ponad 4 km, gdzie Curiosity bada dowody na istnienie pradawnych, bogatych w wodę środowisk, które tworzą kontrast dla surowych, suchych warunków dzisiejszej powierzchni Marsa.
„Docieramy do wyższych i młodszych warstw Góry Sharp”, powiedział zaangażowany w misję z ramienia Jet Propulsion Laboratory (JPL) w kalifornijskiej Pasadenie Ashwin Vasavada. „Nawet po czterech latach badań góry i jej okolic, nadal możemy spodziewać się zaskoczenia”.
Setki zdjęć zrobionych przez Curiosity w minionych tygodniach w gąszczu wzniesień i stromych wzgórz o przeróżnych kształtach to najświeższe cuda spośród ponad 180 000 obrazów zarejestrowanych przez łazik od momentu wylądowania na Marsie w sierpniu 2012 roku. Dostępne fotografie pokazują m.in. najświeższy autoportret Curiosity uchwycony przez kolorową kamerę znajdującą się na końcu jego wysięgnika oraz malowniczą panoramę sfotografowaną przez kolorową kamerę masztową.
„Żegnając się z Murray Buttes Curiosity rozpoczyna nowe zadanie systematycznej eksploracji pradawnych warunków, w których mogło rozwinąć się życie”, powiedział Michael Meyer naukowiec zajmujący się Curiosity z siedziby NASA w Waszyngtonie. „Misja badając kolejność warstw skalnych czyta dla nas strony marsjańskiej historii – zmienia nasze rozumienie Marsa i jego ewolucji. Curiosity był i będzie kamieniem węgielnym naszych przyszłych misji.”
Obrazy składowe autoportretu zostały zebrane u stóp jednego ze wzgórz Murray Buttes, w tym samym miejscu, gdzie 18 września łazik przy pomocy wiertarki wydobył próbki skał. Próba wwiercenia się w ten teren cztery dni temu została przedwcześnie wstrzymana z powodu zwarcia, jednak drugie podejście umożliwiło skuteczne wwiercenie się na pełną głębokość i pobranie materiału. Po wycofaniu się z terenu stromych wzgórz, Curiosity przekazał część próbek do analizy swojemu wewnętrznemu laboratorium.
Najnowsze miejsce wierceń – czternaste dla łazika – znajduje się w geologicznej warstwie o 180 metrach grubości, zwanej formacją Murraya. Curiosity wspiął się dotąd niemal na połowę jej grubości i okazało się, że składa się ona głównie z mułowca powstałego z błota, które zbierało się na dnie pradawnych jezior. Wyniki badań sugerują, że takie środowisko było stałe, a nie chwilowe Przez mniej więcej pierwszą połowę nowej, dwuletniej misji, zespół zajmujący się łazikiem planuje badanie wyższej połowy formacji Murray.
„Zobaczymy, czy ślad po jeziorach obecny jest też wyżej”, powiedział Vasavada. „Im grubsza jest pionowa warstwa, tym dłużej istniały jeziora i warunki do powstania życia. Czy to pradawne środowisko zmieniało się z upływem czasu? Czy dowody, które znaleźliśmy dotychczas okażą się czymś innym?”
„Moduł hematytowy” i „moduł glinowy” ponad formacją Murraya zostały zidentyfikowane podczas obserwacji prowadzonych z marsjańskiej orbity przed lądowaniem Curiosity. Dane dotyczące ich składu, dostarczone przez Compact Reconnaissance Imaging Spectrometer (Rozpoznający, kompaktowy spektrometr obrazowy) znajdujący się na pokładzie sondy Mars Reconnaissance Orbiter, ustanowiły je priorytetami dla misji łazika. Zarówno hematyt jak i glina zwykle powstają w środowisku wodnym.
„Moduły hematytowy i glinowy najprawdopodobniej wskazują na warunki inne od tych, których pozostałości zachowały się w starszych skałach znajdujących się poniżej, ale różnią się też one między sobą. Chcemy dowiedzieć się, czy któreś z nich, a może oba, były środowiskami, w których mogło rozwijać się życie”, powiedział Vasavada.
NASA zatwierdziła drugą przedłużoną misję Curiosity w lecie na podstawie planów przygotowanych przez zespół łazika. W przyszłości nastąpić mogą kolejne przedłużenia poświęcone badaniu wyższych warstw Góry Sharp. Misja Curiosity osiągnęła już swój najważniejszy cel, którym było ustalenie, czy teren jej lądowania kiedykolwiek miał warunki sprzyjające do pojawienia się mikrobów, jeśli na planecie było życie. Misja dostarczyła dowodów na pradawne istnienie rzek i jezior z chemicznymi źródłami energii oraz wszystkimi składnikami koniecznymi do powstania życia w rodzaju tego, które znamy.
Misja monitoruje również współczesne środowisko marsjańskie, m.in. poziomy naturalnego promieniowania. Obok innych bezzałogowych misji na czerwoną planetę, jest ona ważnym elementem projektu NASA „Journey to Mars” („Podróż na Marsa”), który docelowo ma wysłać misję załogową na planetę w latach trzydziestych. JPL, wydział uniwersytetu Caltech w Pasadenie, obsługuje Mars Science Laboratory Project (Projekt laboratorium naukowego na Marsie) dla Science Mission Directorate (Dyrektorat misji naukowych) NASA i zbudował łazik, będący częścią projektu. Więcej informacji w języku angielskim na temat łazika Curiosity znajduje się na stronie: http://mars.jpl.nasa.gov/msl
Źródło: NASA