W swoim słynnym programie telewizyjnym “Cosmos” astronom Carl Sagan powiedział “Wszyscy zbudowani jesteśmy z materii gwiezdnej.” Pod koniec swojego życia masywne gwiazdy eksplodują w spektakularny sposób, wyrzucając w przestrzeń kosmiczną swoje wnętrzności – składające się z węgla, żelaza i praktycznie wszystkich innych pierwiastków naturalnych. Te pierwiastki po jakimś czasie, w innych […]
Niektóre supernowe mają zapasowy zbiornik paliwa radioaktywnego, który potrafi trzykrotnie wydłużyć czas trwania eksplozji. Zespół astronomów pracujący pod kierownictwem dr Ivo Seitenzahla z Australian National University (ANU) wykrył delikatną poświatę po supernowej i odkrył, że jest ona napędzana przez radioaktywny kobalt-57. Odkrycie to daje nam nowe, istotne wskazówki dotyczące mechanizmów […]
Gdy gwiazda – która doprowadziła do powyższej supernowej – eksplodowała w 1572 roku, była na tyle jasna, że z Ziemi była widoczna w ciągu dnia. I choć nie był on ani pierwszą, ani jedyną osobą obserwującą to zjawisko, duński astronom Tychon Brahe napisał książkę, w której obszernie opisywał swoje obserwacje […]
Trzech niemieckich naukowców przedstawiło dowody obserwacji supernowej 1006 (SN 1006) przez arabskiego uczonego Ibn Sina. Nowe dowody dołączą do innych, pochodzących z całego świata, zapisków relacjonujących obserwacje najjaśniejszego zjawiska gwiezdnego kiedykolwiek zaobserwowanego i zapisanego przez ludzkość. W swoim artykule, udostępnionym dzisiaj na serwerze preprintów arXiv, Ralph Neuhaeuser, Carl Ehrig-Eggert oraz Paul […]
Olbrzmia gwiazda, która eksplodowała 30 milionów lat temu w pobliskiej galaktyce tuż przed przejściem w stadium supernowej miała promień 200 razy większy od promienia Słońca – twierdzą astrofizycy z Southern Methodist University w Dallas. Gwałtowna eksplozja wyrzuciła na zewnątrz materię gwiezdną z prędkością 10 000 kilometrów na sekundę, czyli około […]
Około dwóch milionów lat temu w pobliżu naszego Układu Słonecznego eksplodowała supernowa: ślady tego wybuchu do dzisiaj znajdowane są pod postaciąż izotopu żelaza na dnie oceanicznym. Teraz naukowcy z Uniwersytetu Technicznego w Monachium (TUM) wraz ze współpracownikami z USA odkryli zagęszczenia tego samego żelaza z supernowej także w próbkach księżycowych. […]
Dwa nowe artykuły, które ukazały się w tym tygodniu w periodyku Nature dostarczają dowodów na to, że promieniowanie supernowych nawiedzały naszą planetę – twierdzi astrofizyk Adrian Melott z University of Kansas. Melott przedstawia swoje przemyślenia dotyczące tych badań w liście zatytułowanym “Supernowe w naszym sąsiedztwie”, który także ukazał się w tym […]
Międzynarodowy zespół naukowców odkrył dowody na serię masywnych eksplozji supernowych w pobliżu Układu Słonecznego, który doprowadził do obfitych deszczów promieniowania radioaktywnego na Ziemi. Naukowcy odkryli radioaktywne żelazo-60 w osadach i próbkach skorupy ziemskiej pobranych z Oceanu Spokojnego, Atlantyckiego i Indyjskiego. Żelazo-60 odnaleziono w okresie między 3.2 a 1.7 milionów lat […]
Naukowcy wykorzystali dane z Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra oraz sieci Jansky Very Large Array do odnalezienia obiektu odpowiadającego za najnowszą supernową w Drodze Mlecznej. W tym celu zastosowano nową technikę, której wykorzystanie może mieć wpływ na naszą wiedzę o innych supernowych typu Ia – klasie gwiezdnych eksplozji, którą naukowcy wykorzystują do […]
Obliczenia wykonane przez naukowców wskazują, że wysoce namagnetyzowane, gwałtownie rotujące gwiazdy neutronowe zwane magnetarami mogły być źródłem energii dwóch wyjątkowo jasnych gwiezdnych eksplozji. Eksplozje gwiazd znane jako supernowe zazwyczaj świecą miliard razy jaśniej niż Słońce. Super-jasne supernowe (SLSNe) to stosunkowo nowa i rzadko występująca klasa gwiezdnych eksplozji charakteryzująca się jasnością 10 […]
Zespół naukowców w skład którego wchodzi m.in. Robert Kirsher (CfA) oraz Peter Challis (CfA) odkrył błysk promieniowania z gwiazdy towarzyszącej wybuchającej gwieździe. To pierwszy raz, kiedy astronomom udało się zaobserwować wpływ eksplodującej gwiazdy na swojego towarzysza. To najlepszy dowód na istnienie układów podwójnych, w których dochodzi do wybuchów supernowych typu […]
Jasny rozbłysk fali uderzeniowej w eksplodującej gwieździe, tzw. shock breakout – został zaobserwowany po raz pierwszy w zakresie optycznym przez poszukujący planet pozasłonecznych Kosmiczny Teleskop Kepler. Międzynarodowy zespół naukowy pracujący pod kierownictwem Petera Garnavicha, profesora astrofizyki z University of Notre Dame w Indiana, przeanalizował dane rejestrowane przez teleskop Kepler co […]
