Chwila sławy pewnej gwiazdy

Nowo powstała gwiazda oświetla otaczający ją obłok na nowym zdjęciu wykonanym w Obserwatorium La Silla (ESO) w Chile. Ziarna pyłu tworzące rozległy obłok otaczający gwiazdę HD 97300 rozpraszają jej światło niczym światła samochodu w gęstej mgle – tworząc w ten sposób mgławicę IC 2631. Chociaż HD 97300 teraz znajduje się w blasku fleszy, pył, który sprawia, że ją tak dobrze widzimy zwiastuje narodziny kolejnych, potencjalnie jeszcze ciekawszych, przyszłych gwiazd.

Świecący region przedstawiony na powyższym nowym zdjęciu wykonanym przez 2.2-metrowym teleskopie MPG/ESO to mgławica refleksyjna znana pod oznaczeniem IC 2631. Tego typu obiekty to obłoki kosmicznego pyłu, odbijającego światło pobliskiej gwiazdy w przestrzeń kosmiczną – tworząc tym samym wspaniały pokaz światła taki jak uchwycono powyżej. IC 2631 to najjaśniejsza mgławica w Kompleksie Kameleona, dużym obszarze obłoków pyłu i gazu, w którym skrywają się liczne nowopowstałe i wciąż formujące się gwiazdy. Kompleks ten znajduje się około 500 lat świetlnych od Ziemi w południowym gwiazdozbiorze Kameleona.

IC 2631 oświetlana jest przez gwiazdę HD 97300, jedną z najmłodszych – jak również najmasywniejszych i najjaśniejszych – gwiazd otoczenia. Ten region pełen jest surowca do powstawania gwiazd co z resztą widać dzięki obecności ciemnych mgławic zauważalnych nad i pod IC 2631 na tym zdjęciu. Ciemne mgławice są tak gęste i wypełnione gazem i pyłem, że całkowicie przesłaniają promieniowanie gwiazd tła.

Mimo swojej wyróżniającej się pozycji HD 97300 trzeba pamiętać, że to gwiazda typu T Tauri – najmłodszy, widoczny etap rozwoju stosunkowo niewielkich gwiazd. Dojrzewając gwiazdy tego typu tracą sporą część swojej masy i kurczą się. Jednak w fazie T Tauri gwiazdy te jeszcze nie zakończyły kontrakcji do mniejszych rozmiarów, które następnie będą utrzymywać przez miliardy lat jako gwiazdy ciągu głównego.

Owe młodociane gwiazdy już na tym etapie charakteryzują się temperaturami powierzchni podobnymi do tych, jakie będą miały w fazie ciągu głównego, a ponieważ obiekty w fazie T Tauri są powiększonymi wersjami samych siebie z późniejszych etapów, w młodości są dużo jaśniejsze niż na późniejszych etapach rozwoju. Jeszcze nie rozpoczęła się w ich jądrach fuzja wodoru w hel – tak jak ma to miejsce w gwiazdach ciągu głównego – ale już zaczynają świecić generując ciepło z procesu kontrakcji.

Mgławica refleksyjna taka jak ta oświetlona przez HD 97300 jedynie rozprasza promieniowanie gwiazdy z powrotem w przestrzeń kosmiczną. Bardziej energetyczne promieniowanie takie jak promieniowanie ultrafioletowe emitowane przez bardzo gorące młode gwiazdy może jonizować pobliski gaz, sprawiając, że zaczyna on emitować własne promieniowanie. Te emisyjne mgławice wskazują na obecność gorętszych i silniejszych gwiazd, które w swojej dorosłości będą widzialne z odległości tysięcy lat świetlnych. HD 97300 nie jest na tyle silna i jej blask z pewnością długo nie przetrwa.

Źródło: ESO