Kosarzycki o kosmosie
Dzięki postępowi w technologii obserwacyjnej naukowcy coraz dokładniej analizują budowę i historię odległych galaktyk. Najnowszym osiągnięciem na tym polu jest niezwykle szczegółowy obraz Galaktyki Rzeźbiarza (NGC 253), który rzuca nowe światło na procesy formowania i ewolucji galaktyk spiralnych — takich jak nasza Droga Mleczna.
Jednym z największych wyzwań współczesnej kosmologii jest zrozumienie, jak supermasywne czarne dziury (SMBH) mogły urosnąć do swoich gigantycznych rozmiarów zaledwie kilkaset milionów lat po Wielkim Wybuchu. To właśnie tak wcześnie — od 570 do 700 milionów lat po narodzinach wszechświata — Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zaobserwował potężne czarne dziury o masach miliony, a nawet miliardy…
Choć koniec wszystkiego wydaje się odległy — niemal nieskończenie odległy — naukowcy wciąż próbują przewidzieć, co stanie się z naszym wszechświatem za niewyobrażalnie długi czas. Najnowsze badanie holenderskich fizyków i matematyków sugeruje, że kosmiczna ciemność zapadnie znacznie wcześniej, niż dotąd sądzono. Jeśli ich obliczenia są trafne, nawet najbardziej długowieczne obiekty we wszechświecie — czarne dziury,…
W głębi kosmosu, w jednej z najgęstszych znanych gromad galaktyk, trwa nieustanny kosmiczny taniec sił – wewnętrznej dynamiki i nacisku z zewnątrz. Najnowsze badania amerykańskich astronomów rzucają nowe światło na złożone procesy rządzące ewolucją galaktyk zanurzonych w ekstremalnym środowisku. Przypadek galaktyki NGC 4858 pokazuje, jak zderzenie z otaczającym gazem może przekształcać ich strukturę i przyszłość.
Od dekad astronomowie próbują zrozumieć, jak powstają i ewoluują czarne dziury. Znamy dwie główne klasy tych ekstremalnych obiektów: czarne dziury o masie gwiazdowej oraz supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach galaktyk. Pomiędzy nimi teoretycznie powinna istnieć jeszcze jedna, trzecia kategoria — czarne dziury o masie pośredniej. Ich istnienie pozostaje jednak jedną z największych zagadek…
Astronomowie od dekad próbują zrozumieć, co działo się w najwcześniejszych chwilach istnienia kosmosu — zanim pojawiły się pierwsze gwiazdy, a ciemność ustąpiła miejsca światłu. Teraz, dzięki nowym symulacjom i zbliżającemu się uruchomieniu przełomowego teleskopu SKA-Low, nauka może być o krok od zajrzenia w te odległe epoki. W artykule wyjaśniamy, czym jest Kosmiczny Świt, jak działa…
Gdy przypadkowa gwiazda zbliży się za bardzo do czarnej dziury, czeka ją nieciekawy los. Oddziaływanie grawitacyjne czarnej dziury najpierw rozciągnie taką gwiazdę, potem rozszarpie ją na strzępy, a potem te strzępy wrzuci za horyzont zdarzeń. Co jednak się dzieje, gdy czarna dziura pożera nie zwykłą gwiazdę, a gwiazdę neutronową?
W najwcześniejszych epokach historii kosmosu działy się rzeczy, które do dziś wprawiają astrofizyków w zdumienie. Dzięki coraz lepszym teleskopom i zaawansowanym metodom analizy danych jesteśmy w stanie spojrzeć miliardy lat wstecz i badać, jak wyglądały pierwsze galaktyki i znajdujące się w ich sercach czarne dziury. Najnowsze odkrycie astronomów ujawnia gigantyczne strumienie plazmy wyrzucane przez kwazar…
Wczesny Wszechświat wciąż kryje przed nami wiele tajemnic. Jedną z nich właśnie udało się uchylić — astronomowie zaobserwowali dwa potężne dżety cząstek wyrzucane przez supermasywne czarne dziury, które istniały, gdy Wszechświat miał zaledwie trzy miliardy lat. Odkrycie to rzuca nowe światło na ewolucję galaktyk i czarnych dziur w okresie epoki intensywnego formowania gwiazd i gwałtownego…
Nasze rozumienie największych struktur we wszechświecie właśnie się poszerzyło. Astronomowie korzystający z australijskiego radioteleskopu ASKAP (Square Kilometre Array Pathfinder) odkryli 15 nowych gigantycznych radiogalaktyk (GRG), znacznie zwiększając liczbę znanych tego typu obiektów. To jedno z najbardziej szczegółowych badań głębokiego nieba w historii, które rzuca nowe światło na powstawanie i ewolucję tych fascynujących kosmicznych formacji.