Kosarzycki o kosmosie
Astronomowie poczynili duży krok w kierunku zrozumienia niezwykłego układu czarnej dziury, który regularnie wyzwala wybuchowe rozbłyski promieni rentgenowskich. Znany jako Ansky, układ ten jest najbardziej energetycznym źródłem niedawno odkrytego zjawiska zwanego erupcjami quasi-periodowymi (QPE), wysokoenergetycznymi rozbłyskami, które powtarzają się z niezwykłą regularnością.
Kosmiczny teleskop IXPE pomógł właśnie rozwiązać długotrwałą zagadkę dotyczącą pochodzenia promieni rentgenowskich w potężnych dżetach emitowanych przez supermasywne czarne dziury. Obserwując blazar BL Lacertae, aktywną galaktykę z dżetami skierowanymi niemal bezpośrednio w kierunku Ziemi, naukowcy potwierdzili, że za obserwowane emisje promieni rentgenowskich odpowiadają wysokoenergetyczne elektrony, a nie protony. Odkrycie dostarcza kluczowych spostrzeżeń na temat ekstremalnej…
Astronomowie zaobserwowali zdumiewające wydarzenie w galaktyce spiralnej NGC 4945, znajdującej się ponad 12 milionów lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Centaura. W sercu tej pozornie spokojnej galaktyki znajduje się wysoce aktywna supermasywna czarna dziura, która nie tylko pożera otaczającą materię, ale także wyrzuca ją daleko w przestrzeń międzygalaktyczną.
Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) we współpracy z Teleskopem Kosmicznym Hubble’a uchwycił zapierający dech w piersiach obraz głębokiego pola. Na nowym zdjęciu możemy zobaczyć jak pozornie pusty wszechświat dosłownie upakowany jest galaktykami, z których część znajduje się miliardy lat świetlnych od nas. To nowe zdjęcie stanowi element ambitnego przeglądu nieba COSMOS-Web. Można nawet powiedzieć, że…
Od lat astronomowie zmagają się z poważnym problemem w kosmologii – tzw. „napięciem Hubble’a”. Chodzi o sprzeczne wyniki pomiarów tempa rozszerzania się Wszechświata. Jedna metoda, oparta na obserwacjach odległego, wczesnego Wszechświata, takich jak mikrofalowe promieniowanie tła czy barionowe oscylacje akustyczne, wskazuje na wartość około 67 km/s/Mpc. Druga, oparta na analizie bliższych obiektów – tzw. „świec…
W celu uczczenia 35. rocznicy powstania Teleskopu Hubble’a Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) publikuje specjalną serię zaktualizowanych zdjęć przedstawiających niektóre z najbardziej charakterystycznych obiektów obserwowanych przez teleskop. W ramach tego projektu połączono nowe dane z Hubble’a z zaawansowanymi metodami przetwarzania obrazu, co pozwoliło udoskonalić wcześniej opublikowane zdjęcia kosmosu. Najnowsze opublikowane zdjęcie pozwala ponownie przyjrzeć się jednej…
Tak odległej galaktyki spiralnej jeszcze nigdy nie widzieliśmy. Zhúlóng, bo taką nosi nazwę galaktyka odkryta przez zespół Christiny Williams, astronomki z laboratorium NOIRLab w NSF, powstała zaledwie miliard lat po Wielkim Wybuchu i charakteryzuje się dojrzałą strukturą spiralną. To rzadkie odkrycie, będące częścią przeglądu PANORAMIC Survey przeprowadzonego przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST), może…
W centrum naszej galaktyki znajduje się supermasywna czarna dziura o masie 4,26 miliona mas Słońca. Z uwagi na to, że jest ona uśpioną czarną dziurą, nieszczególnie zwracamy na nią uwagę. Jak się jednak okazuje, supermasywne czarne dziury mogą bez ostrzeżenia przejść z fazy uśpienia w fazę aktywności. Równie spokojną supermasywną czarną dziurą była ta, która…
Astronomowie po raz pierwszy zdobyli bezpośrednie dowody zderzeń i łączenia się gromad gwiazd w jądrach galaktyk karłowatych. Za to odkrycie możemy podziękować sędziwemu już Kosmicznemu Teleskopowi Hubble’a. Odkrycie to rzuca nowe światło na to, jak powstają gęste, pełne gwiazd centra tych małych galaktyk. Galaktyki karłowate, najczęściej występujący typ galaktyk we wszechświecie, często zawierają niezwykle gęste…
Naukowcy z Uniwersytetu Nagoya w Japonii odkryli przekonujące nowe dowody na to, że Mały Obłok Magellana (SMC), pobliska galaktyka karłowata, jest grawitacyjnie rozrywana przez swojego większego sąsiada, Wielki Obłok Magellana (LMC). Badanie, prowadzone przez Satoya Nakano i Kengo Tachihara, przeanalizowało ruch około 7000 masywnych gwiazd w SMC i odkryło zaskakujące anomalie, które mogą zmienić obecne…