Skip to content
Puls Kosmosu

Puls Kosmosu

Prawdopodobnie najlepszy portal o astronomii

  • Układ Słoneczny
    • Słońce
    • Merkury
    • Wenus
    • Ziemia
    • Księżyc
    • Mars
    • Planetoidy
    • Ceres
    • Jowisz
    • Saturn
    • Uran
    • Neptun
    • Pluton
    • Obiekty Pasa Kuipera
    • Komety
    • Planeta 9
  • Astrofizyka
    • Egzoplanety
    • Fale grawitacyjne
    • Gaz i pył
    • Gwiazdy
    • Mgławice
    • Pulsary
    • Supernowe
  • Kosmologia
    • Ciemna materia
    • Czarne dziury
    • Galaktyki
    • Gromady galaktyk
    • Kwazary
    • Rozbłyski gamma
  • Podbój kosmosu
    • ISS
    • Rakiety
    • Księżyc
    • Satelity
    • Teleskopy
    • Śmieci kosmiczne
    • Przemysł kosmiczny
    • Prawo kosmiczne
  • Inne
    • Recenzje
    • WywiadyRozmowy z naukowcami i badaczami przeprowadzone przez Puls Kosmosu.
    • Ciekawostki
    • Edukacja
  • Home
  • 2016
  • luty
  • 11
  • Hubble: Śpiący gigant w centrum NGC 4889

Hubble: Śpiący gigant w centrum NGC 4889

Radek Kosarzycki 11/02/2016

heic1602a

Łagodny wygląd NGC 4889 mógłby zmylić nic nie podejrzewającego obserwatora. Jednak eliptyczna galaktyka przedstawiona na powyższych zdjęciu wykonanym za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a skrywa ciemny sekret. W jej sercu czai się jedna z najmasywniejszych, kiedykolwiek odkrytych czarnych dziur.

Znajdująca się około 300 milionów lat świetnych w Gromadzie Coma, gigantyczna galaktyka eliptyczna NGC 4889, najjaśniejsza i największa galaktyka na tym zdjęciu stanowi dom dla rekordowo-masywnej supermasywnej czarnej diury. Dwadzieścia jeden miliardów razy masywniejsza od Słońca czarna dziura ma horyzont zdarzeń o  15 razy większy od promienia orbity Neptuna. Dla porównania supermasywna czarna dziura znajdująca się w centrum naszej galaktyki Drogi Mlecznej ma masę około czterech milionów razy większą od masy Słońca i horyzont zdarzeń rozciągający się na zaledwie 20% promienia orbity Merkurego.

NGC 4889 widziana z obserwatoriów naziemnych

Jednak dobre czasy gdy czarna dziura w NGC 4889 pożerała gwiazdy i pochłaniała pył już się skończyły. Astronomowie uważają, że gigantyczna czarna dziura przestała nabierać masy i aktualnie odpoczywa po sporej uczcie. Otoczenie we wnętrzu galaktyki jest tak spokojne, że z pozostałości gazu zaczęły powstawać nowe gwiazdy, które niezaburzone krążą wokół czarnej dziury.

Gdy supermasywna czarna dziura we wnętrzu NGC 4889 była aktywna, była zasilana w procesie gorącej akrecji. Gdy materia galaktyki — taka jak gaz, pył i inne — powoli opadały w kierunku czarnej dziury, stopniowo tworzyły dysk akrecyjny wokół niej. Okrążając czarną dziurę ten dysk materii przyspieszany był przez potężne przyciąganie grawitacyjne czarnej dziury i podgrzewany do milionów stopni. Owa podgrzana materia powodowała powstawanie gigantycznych i bardzo energetycznych dżetów. W okresie aktywności astronomowie sklasyfikowaliby NGC 4889 jako kwazar, a dysk wokół czarnej dziury w tej galaktyce emitowałby tysiąc razy więcej energii niż cała Droga Mleczna.

Choć niemożliwym jest bezpośrednie obserwowanie czarnej dziury — z uwagi na fakt, że światło nie może uciec przed jej przyciąganiem grawitacyjnym — jej masa może być określona w sposób pośredni. Przy wykorzystaniu instrumentów zainstalowanych na teleskopach Keck II oraz Gemini North, astronomowie zmierzyli prędkości gwiazd poruszających się wokół centrum NGC 4889. Owe prędkości – zależne od masy obiektu, który okrążają – ujawniły potężną masę supermasywnej czarnej dziury.

Źródło: NASA / ESA / Hubble

Tags: Hubble NGC 4889 Supermasywna czarna dziura

Continue Reading

Previous: ASTROFAZA: Ciemna materia i ciemna energia
Next: Fale grawitacyjne, LIGO, czarne dziury
Tweets by pulskosmosu
Copyright © All rights reserved. [email protected] | DarkNews by AF themes.