PLUTON – Planeta z ogonem (jonowym)

03_bagenal_02-768x432

Sonda New Horizons odkryła region zimnego, gęstego, zjonizowanego gazu dziesiątki tysięcy kilometrów za… Plutonem – to uciekająca atmosfera planety, wywiewana przez wiatr słoneczny w przestrzeń kosmiczną. Półtorej godziny po przelocie w pobliżu Plutona instrument SWAP (Solar Wind Around Pluto) zaoobserwował lukę w wietrze słonecznym – wypływ elektrycznie naładowanych cząsteczek ze Słońca w odległości 77 000 – 109 000 km za Plutonem. Dane SWAP wskazały, że luka wypełniona jest jonami azotu, które tworzą “ogon plazmowy” o nieokreślonej strukturze i długości rozciągający się za planetą.

Podobne ogony plazmowe obserwwoane są na planetarach takich jak Wenus i Mars. W przypadku głównie azotowej atmosfery Plutona, uciekające cząsteczki jonizowane są przez słoneczne promieniowanie ultrafioletowe, przechwycone przez wiatr słoneczny i wyniesione za Plutona gdzie tworzą ogon plazmy odkryty przez New Horizons. Jeszcze przed przelotem w pobliżu Plutona, jony azatu zostały wykryte daleko za Plutonem przez instrument PEPSSI (Pluto Energetic Particle Spectrometer Science Investigation) dając przedsmak uciekającej atmosfery Plutona.

Tworzenie ogona plazmy jest jedną z podstawowych cech oddziaływania Plutona z wiatrem słonecznym, o którym wciąż wiemy stosunkowo mało. Najważniejszym z czynników jest tempo utraty atmosfery. “To jak na razie pierwsze, kuszące spojrzenie na otoczenie plazmowe Plutona,” mówi Fran Bagenal z University of Colorado, Boulder, kierownik zespołu badającego plazmę w ramach misji New Horizons. “Więcej danych otrzymamy w sierpniu. Będziemy mogli je połączyć z pomiarami atmosfery z instrumentów Alice i Rex co pozwoli nam na ustalenie tempa utraty atmosfery przez Plutona. Dopiero posiadając te dane będziemy w stanie odpowiedzieć na pytania dotyczące ewolucji atmosfery i powierzchni Plutona.”

Źródło: NASA

Popularyzator astronomii. Kulturalny cham. Od 2023 r. redaktor naczelny portalu Focus.pl Od 2015 r. prowadzi własny portal Puls Kosmosu. Od 2020 do 2023 r. pisał o kosmosie także na łamach Spider's Web.

You may also like...