To surowe zdjęcie Tytana zostało wykonane przez sondę Cassini podczas ostatniego przelotu w pobliżu księżyca w dniu 21 kwietnia 2017 r. Źródło: NASA/JPL-Caltech/STScI

Krajobraz Tytana, największego księżyca Saturna, może wydawać się zaskakująco znajomy: chmury kondensują, mamy opady deszczu na powierzchnię zasilające rzeki, które wpływają do jezior i mórz. Poza Ziemią Tytan jest jedynym obiektem planetarnym w Układzie Słonecznym, na którym obecnie płyną rzeki (choć wypełnione są one ciekłym metanem a nie wodą). Dawno temu rzeki obecne były także na Marsie wycinając w powierzchni doliny, które teraz są całkowicie wyschnięte.

Naukowcy z MIT odkryli, że pomimo tych podobieństw, pochodzenie topografii na Marsie i Tytanie jest zupełnie inne niż na Ziemi.

W artykule opublikowanym w periodyku Science badacze donoszą, że Tytan podobnie do Marsa, a w odróżnieniu od Ziemi, nie doświadczył w ostatnim okresie żadnej aktywności tektonicznej. Wypiętrzanie gór w procesach tektonicznych odkształca drogi, którymi płyną rzeki. Badacze zauważyli, że skutku takich procesów nie da się dostrzec ani na powierzchni Marsa, ani Tytana.

Choć procesy odpowiedzialne za topografię Tytana wciąż są nieznane, to możemy wyeliminować część mechanizmów, które znamy z Ziemi –  mówi Benjamin Black, główny autor artykułu i profesor w City College w Nowym Jorku.

Autorzy wskazują, że za topografię Tytana mogą odpowiadać procesy takie jak zmiany grubości lodowej skorupy księżyca spowodowane przez oddziaływania pływowe ze strony Saturna.

Badania te także rzucają nowe światło na ewolucję krajobrazu na Marsie, gdzie kiedyś istniał potężny ocean i wiele rzek wypełnionych wodą. Zespół z MIT wskazuje na dowody mówiące, że główne cechy marsjańskiej topografii powstały na bardzo wczesnych etapach historii planety.

To wprost niesamowite, że w Układzie Słonecznym istnieją trzy globy, których powierzchnię w przeszłości lub obecnie kształtowały rzeki – mówi Taylor Perron, profesor geologii w MIT. To wyjątkowa okazja na to, aby zbadać jak kształty stworzone przez płynące rzeki mogą opisywać różnice w historii tych globów.

Mapy topografii Ziemi, Tytana i Marsa Źródło: B.A. Black et al., Science (2017)

Źródło: MIT