Jakieś 4,5 miliardy lat temu katastroficzna eksplozja masywnej gwiazdy, eksplozja supernowej, spowodowała grawitacyjne zapadanie się potężnego obłoku gazu i pyłu, które zapoczątkowało powstawanie Układu Słonecznego. Jednak jak dokładnie powstały planety wciąż pozostaje w pewnym stopniu niejasne dla naukowców.
Teraz nowo odkryty, błyszczący, zielony meteoryt mający już 4,6 miliarda lat, który uformował się tuż przed tą eksplozją pomaga naukowcom dowiedzieć się więcej o tym jak powstawały planety Układu Słonecznego.
Ten niesamowity głaz kosmiczny wielkości piłki do baseballa nazwany Northwest Africa (NWA) 11119 został pozyskany przez handlarza meteorytów w Afryce w 2016 roku. Handlarz przesłał próbkę do Carla Agee, geologa i specjalisty od meteorytów w University of New Mexico. Agee nie był pewny czy skała faktycznie była meteorytem, dlatego też poprosił swoją doktorantkę Poornę Srinivasana o zbadanie obiektu.
Początkowo Agee i Srinivasan sceptycznie podchodzili do teorii mówiącej, że obiekt pochodzi spoza naszej planety. “Zakładaliśmy, że obiekt ten w ogóle nie jest meteorytem. Sądziliśmy, że pochodzi z Ziemi” powiedziała Srinivasan portalowi Live Science. Jednak po dokładniejszych badaniach “dostrzegliśmy, że ta skała nie może pochodzić z Ziemi”. Choć przypominała skały wulkaniczne na Ziemi, jej skład chemiczny wskazywał, że z pewnością pochodzi z przestrzeni kosmicznej i nie jest tylko zwykłym meteorytem.
NWA 11119 jest meteorytem magmowym co oznacza, że powstał w procesie ochładzania i zestalania się magmy lub lawy (czyli tego czym jest magma po tym jak dociera do powierzchni planety). Zważając na wiek 4,6 miliarda lat, NWA 11119 jest najstarszym dotąd odkrytym meteorytem magmowym. (Srinivasan zaznacza, że odkryto także nawet starsze meteoryty niemagmowe).
Duże kryształy trydymitów stanowią około 30% masy NWA 11119. Taka ilość trydymitów porównywalna jest z ilością obecną w skałach wulkanicznych na Ziemi, ale niespotykana jest w meteorytach.
Ogólnie, skład NWA 11119 jest zdumiewająco podobny do materii, z której złożona jest skorupa Ziemi, zewnętrzna warstwa skalna, która tworzy stałą skorupę naszej planety. To właśnie dlatego naukowcy podejrzewają, że NWA 11119 to fragment skorupy planetoidy, która także miała taką warstwę uformowaną podobnie do tego jak powstała skorupa Ziemi.
Dodatkowe badania chemiczne pozwoliły odkryć, że ów meteoryt blisko przypomina dwa inne nietypowe meteoryty – NWA 7235 oraz Almahata Sitta – co może wskazywać według Srinivasan, że wszystkie te trzy skały kosmiczne mogą pochodzić z tego samego obiektu macierzystego.
Naukowcy wciąż wiele nie wiedzą o tym jak powstają planety, ale odkrycie takie jak to pozwala im lepiej zrozumieć jak mogła wyglądać wcześniejsza wersja Ziemi.
“Wciąż musimy się wiele dowiedzieć o tym jak powstawała skorupa Ziemi. Jak na razie udało nam się jedynie zadrapać jej powierzchnię”.
Źródło: Live Science
