Nowa klasyfikacja rozmiarów egzoplanet?

W najbardziej aktualnych katalogach znajdują się 4433 znane egzoplanety. Ich promienie znamy zazwyczaj dzięki pomiarom promieni ich gwiazd macierzystych i dopasowaniom krzywych blasku podczas tranzytu planety na tle tarczy gwiazdy. Promień gwiazdy macierzystej jest tym samym tutaj kluczowym parametrem. Najnowsze dane zebrane w ramach misji satelity Gaia umożliwiły astronomom znaczące poprawienie precyzji danych dotyczących tych gwiazd – promienie gwiazd znamy już z dokładnością do 8 procent – dla niemal 108 000 gwiazd w polu Keplera.

Dimitar Sasselov, astronom z CfA wraz z trzema współpracownikami wykorzystał nowe dane dotyczące gwiazd do poprawy pomiarów promieni 4268 egzoplanet. Ogromny zbiór danych i dokładniejsze wartości pozwoliły naukowcom potwierdzić wcześniejsze przypuszczenia dotyczące rozkładu rozmiarów egzoplanet – a dokładniej faktu, że rozkład rozmiarów egzoplanet nie jest jednorodny, lecz niektóre rozmiary występują rzadziej niż oczekiwano. W szczególności póki co udało się odkryć niewiele planet o promieniu nieco większym od dwóch promieni Ziemi. Taka sama sytuacja dotyczy planet o rozmiarach cztero- i dziesięciokrotnie większych od rozmiarów Ziemi.

Astronomowie chcą wykorzystać nową bazę danych do stworzenia nowego schematu klasyfikacji egzoplanet. Najmniejsza kategoria zawiera planety mniejsze od czterech promieni Ziemi – składa się ona z dwóch podgrup: planety mniejsze od dwóch promieni Ziemi oraz te między dwoma a czterema promieniami Ziemi. Planety te zazwyczaj nie zawierają za dużo gazu. Druga kategoria obejmuje planety między czterema a dziesięcioma promieniami Ziemi – według zespołu to tak zwane “planety przejściowe” ponieważ tworzą one pomost między małą grupą planet skalistych a gazowymi olbrzymami. Z nieznanych na razie powodów tych planet znajdujemy stosunkowo mało.

Trzecia grupa zawiera gazowe olbrzymy o rozmiarach większych od 10 promieni Ziemi, zdominowanych przez wodór i hel. W grupie tej znajdują się analogi Jowisza, a nawet brązowe karły. Autorzy podsumowują swoją pracę zauważając, że grupa zawierająca planety od dwóch do czterech promieni Ziemi najprawdopodobniej we wnętrzu mają jądra bogate w wodę. Według badaczy nowe wyniki pozwolą lepiej posegregować obiekty i stworzyć listę obiektów do dalszych obserwacji w poszukiwaniu planet sprzyjających powstaniu życia.

Źródło: Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics