Vera Rubin, młoda astronomka pracująca w Carnegie Institution in Washington w latach siedemdziesiątych XX wieku wywróciła astronomię do góry nogami.
Uciekając od kontrowersji w świecie kosmologii, całkowicie zanurzyła się w świecie galaktyk spiralnych, odkrywając wkrótce, że mówią one znacznie więcej niż ktokolwiek dotąd przypuszczał.
Od tysięcy lat ludzie zakładali, że gdy spoglądają w nocne niebo, widzą to co tam faktycznie jest, że widzą odzwierciedlenie rzeczywistości. Wraz z Kentem Fordem Rubin odkryła, że tak nie jest. Wszechświat – wszystkie galaktyki i rozległe przestrzenie między nimi – jest pełen ciemnej materii, niewidocznego czegoś, czego grawitacja kształtuje wielkoskalową strukturę wszechświata.
Szanowani podówczas astronomowie odrzucili jej odkrycie. Mimo to, niemal pół wieku później, ciągłe próby zidentyfikowania tej ciemnej materii wciąż stanowią jedno z ważniejszych zadań fizyki cząstek i astronomii. Jest to wyzwanie zarówno dla podziemnych zderzaczy cząstek, jak i teleskopów kosmicznych, i wszystkich naziemnych teleskopów znajdujących się między nimi.
W ubiegłym tygodniu National Science Foundation (NSF) ogłosiła, że najnowsze obserwatorium, które dołączy do tych starań, będzie nosiło nazwę Vera C. Rubin Observatory. Jednocześnie tym samym nazwa ta zastępuje niewygodną do wypowiedzenia: Large Synoptic Survey Telescope (LSST).
Obserwatorium współfinansowane przez NSF i Departament Energetyki, budowane jest na wzgórzu Cerro Pachon w Chile, a pierwsze obserwacje planowane są na 2022 rok. Tworząc zdjęcia całego nieba co kilka dni, obserwatorium będzie tworzyło timelapse otaczającego nas wszechświata.
To pierwsze duże, narodowe obserwatorium, które będzie nosiło imię kobiety. „Na cześć astronomki, która dostarczyła ważnych dowodów na istnienie ciemnej materii” napisał France Cordova, kończący swoją kadencję dyrektor Fundacji.
Obserwatorium Very Rubin dołącza do kilku mniejszych obiektów astronomicznych nazwanych na cześć kobiet: Obserwatoria Marii Mitchell w Nantucket nazwano na cześć pierwszej Amerykanki, która odkryła kometę. Teleskop Swope w Obserwatorium Las Campanasw Chile nosi nazwisko Henrietty Swope, która pracowała w Obserwatorium Harwarda na początku XX wieku. Wykorzystała ona zależność między jasnością a okresowością gwiazd zmiennych do pomiarów odległości do innych galaktyk.
Istnieje także teleskop Annie Maunder Astrographic Telescope w Królewskim Obserwatorium Greenwich. Nazwano go na cześć Annie Maunder, która wraz ze swoim mężem wykonywała pionierskie obserwacje Słońca i plam słonecznych pod koniec XIX wieku.
Dr Vera Rubin znana była z prostych i dosadnych słów o naszym poziomie wiedzy. W wywiadzie przeprowadzonym w 2000 roku w American Museum of Natural History, dr Rubin powiedziała:
W galaktyce spiralnej, stosunek ciemnej do jasnej materii wynosi jeden do dziesięciu. To prawdopodobnie taki sam stosunek jak naszej ignorancji do wiedzy. Wyszliśmy już co prawda z przedszkola, ale jesteśmy dopiero w trzeciej klasie
Vera Rubin
Źródło: NYT