Jak powstają wydmy marsjańskie?

Trzech naukowców z Irlandii odkryło w jaki sposób wiatry kształtują wydmy na Marsie. Odkrycie możliwe było dzięki danym zebranym przez kamerę HiRISE zainstalowaną na pokładzie orbitera Mars Reconnaissance Orbiter i porównaniu wyglądu sfotografowanych wydm z modelami wiatru przetestowanymi na wydmach na północnoirlandzkim półwyspie Magilligan.

Rozdzielczość danych z HiRISE jest na tyle dobra, że zespół był w stanie zaobserwować poszczególne fałdy wydm na Marsie oddanonym aktualnie o 225 milionów kilometrów od Ziemi.

Modelowanie przepływu wiatru w 3D pozwoliło naukowcom po raz pierwszy zobaczyć w jaki sposób duże wydmy na Marsie zmieniają lokalny przepływ wiatru.

Wyniki badań są istotne, nie tylko dla zrozumienia ewolucji wydm na Marsie lecz także do prognozowania kierunku wiatru podczas lądowania nowych sond na Czerwonej Planecie czy też w pobliżu naszych obecnych geologów na Marsie – łazików Curiosity oraz Opportunity.

Profesor geografii z School of Natural Sciences w Trinity College w Dublinie, dr Mary Bourke, współpracowała z profesorem Derekiem Jacksonem (University of Ulster) oraz dr Thomasem Smythem (Flinders University) nad tymi odkryciami. Wyniki ich badań zostały właśnie opublikowane w czasopiśmie Nature Communications.

Dr Bourke powiedziała: “Zawsze zastanawiałam się w jakim kierunku wieją wiatry na Marsie. Niestety nie mamy tam stałych stacji meteorologicznych, aby łatwo poznać odpowiedź na to pytanie. Dlatego też właśnie kształt wydm, kierunek ich wydłużenia pozwalał nam na mapowanie przepływu wiatrów, jednak wciąż opuszczany dużo bardziej szczegółowych danych. Pracowaliśmy z danymi dotyczącymi Krateru Proctor znajdującego się na południowych wyżynach Marsa i dowiedliśmy, że wydmy przesuwają się ok. 1.5 metra rocznie. To dużo dokładniejsze dane niż te, którymi dysponowaliśmy wcześniej – teraz mamy lepsze podstawy do rozważania ewolucji marsjańskiej rzeźby terenu.”

Wyniki uzyskane przez dr Bourke i jej zespół wskazują, że wykorzystywanie wielkoskalowych, globalnych modeli cyrkulacji powietrza jest zbyt ogólne do zrozumienia sposobów w jaki wiatr przesuwa piasek w niektórych regionach Marsa.

Źródło: Nature Communications / Trinity College Dublin