Teleskop Hubble’a obserwuje galaktycznego buntownika

Większość galaktyk charaktertyzuje się majestatycznymi strukturami spiralnymi lub eliptycznymi. Jednak co czwarta galaktyka ignoruje wszelakie trendy i przyjmuje całkowicie chaotyczny, nieokreślony kształt. O takich galaktykach mówimy – galaktyki nieregularne. W tej grupie znajduje się między innymi NGC 5408 – galaktyka, której zdjęcie (widoczne powyżej) wykonał Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

John Herschel zarejestrował istnienie NGC 5408 w 1834 roku. Astronomowie przez bardzo długi czas omyłkowo uważali NGC 5408 za mgławicę planetarną, odrzuconą zewnętrzną warstwę starzejącej się gwiazdy. Okazało się jednak, że NGC 5408 to cała galaktyka znajdująca się 16 milionów lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Centaura.

Jakby tego wszystkiego było mało – NGC 5408 jest nietypowa także pod innym względem. Jest bowiem związana z obiektem znanym jako ultra-jasne źródło rentgenowskie NGC 5408 X-1. To jeden z najlepiej zbadanych obiektów tego typu. Te rzadkie obiekty emitują olbrzymie ilości energetycznego promieniowania rentgenowskiego. Astrofizycy uważają, że takie obiekty mogą w rzeczywistości być czarnymi dziurami o średniej masie. Ten hipotetyczny typ czarnej dziury (niekoniecznie, wszak pierwsze już zostały zaobserwowane o czym możecie u nas przeczytać) charakteryzuje się dużo mniejszą masą niż supermasywne czarne dziury znajdywane w centrach galaktyk (których masa może sięgać miliardów mas Słońca) lecz większą od czarnych dziur powstałych wskutek kolapsu olbrzymiej gwiazdy.

Źródło: ESA/Hubble & NASA / Judy Schmidt