Skip to content

PULS KOSMOSU

Kosarzycki o kosmosie

Menu
  • Układ Słoneczny
  • Astrofizyka
  • Kosmologia
  • Eksploracja kosmosu
  • Tech
  • Inne
Menu

ABELL 78: Echo umierającej gwiazdy

Posted on 30 lipca 2015 by Radek Kosarzycki

imagebornaga

Pod barwnymi mgłami obłoku o nazwie Abell 78 rozgrywa się historia życia po życiu. W centrum mgławicy, umierająca gwiazda – podobna do Słońca – która odrzuciła swoje zewnętrzne powłoki w ostatnich podrygach życia, na pewien czas, wróciła do pełnej glorii przypominając o swojej przeszłości.

Odrzucenie zewnętrznych powłok to standardowy koniec życia dla gwiazd o masie od 0.8 do 8 mas Słońca. Po miliardach lat życia i wyczerpaniu paliwa w jądrze takiej gwiazdy, zapadają się one i przechodzą w stadium gęstego, gorącego białego karła. Wokół nich odrzucona materia napotyka na swojej drodze gaz i pył otoczenia, z którymi tworzy piękne obłoki znane jako mgławice planetarne. Ta osobliwa nazwa została przyjęta przez XVIII-wiecznych astronomów, którym ich nadęty, okrągły kształt przypominał planety.

Jednak powrót do życia widoczny na zdjęciu powyżej to zjawisko niespotykane wśród mgławic planetarnych. Odkryto zaledwie kilka takich obiektów, a w tym przypadku kształt przybierany przez materię ukazuję burzliwą historię mgławicy.

Mimo, że przemiany jądrowe zakończyły się w jądrze umierającej gwiazdy i spowodowało to zapadanie się pod własnym ciężarem, a następnie rozdęcie otoczki gwiazdy, niektóre zewnętrzne warstwy gwiazdy stały się na tyle gęste, że ponownie rozpoczęła się w nich fuzja helu.

Wznowiona aktywność nuklearna spowodowała powstanie kolejnego, dużo szybszego wiatru gwiezdnego wyrzucającego materię. Oddziaływanie między starym obłokiem a nowym wypływem ukształtowało złożoną strukturę obłoku, włącznie z włóknami uciekającymi z zapadającej się gwiazdy.

To oddziaływanie między oboma wiatrami w otoczeniu Abell 78 podgrzało gaz do temperatury ponad miliona stopni, dzięki czemu świeci on w zakresie rentgenowskim. Astronomowie byli w stanie wykryć ten gorący gaz dzięki kosmicznemu obserwatorium XMM-Newton.

Źródło: ApJ

Nawigacja wpisu

← BRĄZOWE KARŁY: Zorze jak na Ziemi
Gęste gromady gwiazd a podwójne czarne dziury →

NAJNOWSZE

  • 12 maja 2025 by Radek Kosarzycki Wszechświat rozpadnie się szybciej, niż nam się wydawało. Nowe obliczenia zaskakują
  • 12 maja 2025 by Radek Kosarzycki Chiny planują ambitną misję na Wenus: próbki z atmosfery mają wrócić na Ziemię
  • 12 maja 2025 by Radek Kosarzycki Czarna dziura rozerwała gwiazdę. Doszło do tego w zaskakującym miejscu
  • 12 maja 2025 by Radek Kosarzycki Skorupa Wenus jest zaskakująco cienka.
  • 10 maja 2025 by Radek Kosarzycki Wystarczy jedno potężne zderzenie, a planeta będzie dźwięczeć przez miliony lat

NEWSLETTER

PODCAST

© 2025 PULS KOSMOSU | Powered by Minimalist Blog WordPress Theme