Ponad 75 milionów lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Panny leży NGC 4981 – spiralna galaktyka o stosunkowo wybuchowej przeszłości. NGC 4981 została odkryta 17 kwietnia 1784 roku przez Williama Herschela, a następnie skatalogowana w katalogu NGC (New General Catalogue) przez Johna Dreyera. Ponad sto lat później, 23 kwietnia 1968 roku, galaktyka po raz kolejny przypomniała o…
Autor: Radek Kosarzycki
Hubble odkrywa większą wersję Komety Halleya rozrywaną przez białego karła
Naukowcy korzystający z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a po raz pierwszy w historii zaobserwowali masywny obiekt podobny do komety rozrywany i rozpraszany w atmosferze białego karła. Zniszczony obiekt charakteryzował się składem chemicznym podobnym do Komety Halleya i masą 100 000 razy większą od swojego słynnego poprzednika. Międzynarodowy zespół astronomów obserwował białego karła WD 1425+540 znajdującego się około…
Dwie galaktyki karłowate połączone gwiezdnym mostem
Na zdjęciu: biała linia przedstawia przybliżony ślad strumienia gwiazd, niebieska linia przedstawia ślad strumienia gazu. Źródło: V. Belorukow, D. Erkal i A. Mellinger Obłoki Magellana, dwie największe galaktyki satelitarne Drogi Mlecznej, połączone są mostem rozciągającym się na 43 000 lat świetlnych – informuje międzynarodowy zespół astronomów pracujących pod kierownictwem badaczy z University of Cambridge. Odkrycie…
Odkryto pierwszy pulsar, który jest białym karłem
380 lat świetlnych od Ziemi naukowcy dostrzegli osobliwy podwójny układ gwiazd. Okazało się, że jest to od dawna poszukiwany pulsar, który jest białym karłem – to pierwszy tego typu obiekt odkryty we Wszechświecie. Za odkrycie odpowiadają naukowcy z Uniwersytetu w Warwick. Profesorowie Tom Marsh oraz Boris Gansicke z Grupy Astrofizyki Uniwersytetu w Warwick wraz z…
Rekordowo długa uczta supermasywnej czarnej dziury
Gigantyczna czarna dziura rozerwała gwiazdę, która za bardzo się do niej zbliżyła, a następnie przez niemal dekadę pożerała jej pozostałości – informuje zespół naukowców kierowany prze University of New Hampshire. Ta uczta czarnej dziury jest ponad 10 razy dłuższa niż jakakolwiek inna tego typu śmierć gwiazdy dotąd obserwowana. „Udało nam się zaobserwować spektakularną i powolną…
Masywna galaktyka eliptyczna daleko od nas i dawno temu
Galaktyki zazwyczaj dzielą się na dwie kategorie: eliptyczne zbiory czerwonawych, starych gwiazd, które powstały głównie na wczesnych etapach historii Wszechświata oraz spiralne obiekty zdominowane przede wszystkim przez niebieskie, młode gwiazdy. Droga Mleczna to właśnie taka galaktyka spiralna, w której aktywnie powstają nowe gwiazdy. Aby zrozumieć wzrost galaktyk na przestrzeni kolejnych epok oraz historię formowania się…
Intensywne odchudzanie gwiazd
Widoczna wyżej bardzo jasna gwiazda – AG Carinae – traci masę w niesamowitym tempie. Emitowane przez nią sile wiatry osiągają prędkość nawet 7 000 000 km/h i wywierają potężne ciśnienie na obłoki materii już odrzuconej przez gwiazdę. Te niesamowite wiatry oczyściły już obszar w bezpośrednim otoczeniu gwiazdy i wyrzeźbiły znajdującą się nieco dalej materię tworząc strukturę…
Przednia strona Tetydy
Powyższe zdjęcie to kolorowa mozaika przedstawiająca Tetydę, lodowy księżyc Saturna. Mozaika została złożona przez Jasona Majora ze zdjęć wykonanych przez sondę Cassini 1. lutego 2017 roku w zakresie widzialnym. Przedstawia ona oświetloną przez Słońce powierzchnię tej części księżyca, która skierowana jest w kierunku ruchu Tetydy po orbicie wokół Saturna. Choć ten lodowy księżyc jest w…
Spiralna czapa polarna na północnym biegunie Marsa
Najnowsza mozaika złożona ze zdjęć północnej czapy polarnej na Marsie przedstawia charakterystyczną budowę spiralną czapy. Powyższa mozaika została wykonana z 32 pojedynczych pasów zdjęć wykonanych między 2004 a 2010 rokiem i obejmuje obszar o powierzchni około miliona kilometrów kwadratowych. Czapa lodowa w tym miejscu obecna jest stale, jednak w okresie zimy – tak jak teraz…
Hubble obserwuje: pełna blasku śmierć gwiazdy w Mgławicy Zepsute Jajko
Przedstawiona na zdjęciu powyżej Mgławica Tykwa – której oznaczenie katalogowe to OH 231.08+04.2 – to rewelacyjny przykład śmierci małomasywnej gwiazdy podobnej do Słońca. Zdjęcie wykonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a przedstawia gwiazdę przechodzącą przez gwałtowną transformację ze stadium czerwonego olbrzyma w mgławicę planetarną, w której to obiekt odrzuca swoje zewnętrzne powłoki gazu i pyłu w…