Międzynarodowy zespół astronomów stworzył pierwszą w historii mapę struktur pola magnetycznego w ramieniu spiralnym naszej galaktyki Drogi Mlecznej. Poprzednie badania galaktycznych pól magnetycznych dały jedynie bardzo ogólny obraz, ale nowe pokazują, że pola magnetyczne w ramionach spiralnych naszej galaktyki znacznie odbiegają od tego ogólnego obrazu i są znacznie odchylone od średniej galaktycznej.

Odkrycie opisane w artykule opublikowanym w periodyku The Astrophysical Journal sugeruje, że pola magnetyczne silnie wpływają na obszary gwiazdotwórcze, co oznacza, że odegrały rolę w powstaniu naszego własnego Układu Słonecznego.

Dla niektórych może być zaskoczeniem fakt, że pola magnetyczne mogą istnieć w skalach większych niż planeta. Nasze Słońce wytwarza jednak również ogromne pole magnetyczne, które może wpływać na zjawiska takie jak chociażby rozbłyski słoneczne. Jednak pola magnetyczne obejmujące całą galaktykę są na tyle rozległe, że trudno je zrozumieć. Okazuje się jednak, że prawdopodobnie odgrywają rolę w powstawaniu gwiazd i planet.

„Do tej pory wszystkie obserwacje pól magnetycznych w Drodze Mlecznej prowadziły do stworzenia bardzo ograniczonego modelu, który był jednolity na całym obszarze i w dużej mierze odpowiadał kształtowi dysku samej galaktyki” – wskazuje autor opracowania, adiunkt Yasuo Doi z Wydziału Nauk o Ziemi i Astronomii. „Częściowo dzięki teleskopom na Uniwersytecie w Hiroszimie, zdolnym do pomiaru światła spolaryzowanego, co pomaga nam w ustalaniu sygnatur magnetycznych, oraz wystrzelonemu przez Europejską Agencję Kosmiczną w 2013 roku satelitowi Gaia, który specjalizuje się przede wszystkim w pomiarze odległości do gwiazd, jesteśmy w stanie zbudować dokładniejszy model z drobniejszymi szczegółami w trzech wymiarach. W toku swoich badań skupiliśmy się na konkretnym obszarze, ramieniu Strzelca naszej galaktyki spiralnej (jesteśmy w sąsiednim ramieniu Oriona) i odkryliśmy, że dominujące tam pole magnetyczne znacznie odrywa się od płaszczyzny galaktyki.”

Źródło: 2023 Doi et al.

Poprzednie modele i obserwacje mogły jedynie opisywać gładkie i w dużej mierze jednorodne pole magnetyczne całej galaktyki. Nowe dane pokazują, że chociaż linie pola magnetycznego w ramionach spiralnych w przybliżeniu pokrywają się z całą galaktyką, w mniejszej skali są znacznie bardziej skomplikowane. Za tym skomplikowaniem stoją różne zjawiska astrofizyczne, takie jak eksplozje supernowych czy silne wiatry gwiazdowe.

Galaktyczne pola magnetyczne są również niezwykle słabe, około 100 000 razy słabsze niż pole magnetyczne Ziemi. Mimo to jednak w długich okresach czasu gaz i pył w przestrzeni międzygwiazdowej są przyspieszane przez te pola, co wyjaśnia obecność niektórych żłobków gwiazdowych – obszarów gwiazdotwórczych – których istnienia nie sposób wytłumaczyć samą grawitacją. Odkrycie to sugeruje, że dalsze mapowanie pól magnetycznych w naszej galaktyce może pomóc w lepszym wyjaśnieniu natury i ewolucji Drogi Mlecznej, a także innych galaktyk.

Źródło: 1