Kosarzycki o kosmosie
Czarne dziury od dziesięcioleci fascynują naukowców i miłośników kosmosu, a wśród nich szczególne miejsce zajmuje supermasywna czarna dziura w centrum galaktyki M87. To właśnie ona stała się bohaterką pierwszego w historii zdjęcia czarnej dziury, które obiegło świat w 2019 roku. Najnowsze badania przynoszą jeszcze więcej zaskakujących informacji o tym kosmicznym kolosie — od jego ekstremalnej…
Naukowcy zaprezentowali właśnie największą i najdokładniejszą mapę wszechświata, jaka kiedykolwiek powstała. Jej skala oraz szczegółowość pozwalają zajrzeć w niemal całą historię kosmosu — od chwili zaledwie 300 milionów lat po Wielkim Wybuchu aż po galaktyki bliższe nam w czasie i przestrzeni. Nowe dane nie tylko poszerzają naszą wiedzę o ewolucji wszechświata, ale również rzucają wyzwanie…
Od lat astronomowie zakładali, że Droga Mleczna i sąsiadująca z nią Galaktyka Andromedy są skazane na kolizję. Monumentalne zderzenie dwóch olbrzymich galaktyk spiralnych miało nastąpić za około 4 do 5 miliardów lat. Według nowych badań opublikowanych w periodyku Nature Astronomy, ten scenariusz może jednak nigdy się nie ziścić.
Najnowsze badania przeprowadzone przez zespół holenderskich naukowców wskazują, że kres wszechświata może nadejść znacznie szybciej, niż dotychczas zakładano. Podczas gdy wcześniejsze szacunki sugerowały, że koniec kosmosu nastąpi za niewyobrażalne 10^1100 lat, nowe obliczenia skracają ten czas do (nie oszukujmy się, także niewyobrażalnych) około 10^78 lat. Ta istotna korekta wynika z nowej analizy promieniowania Hawkinga i…
W ramach przełomowych obserwacji astronomowie korzystający z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zaobserwowali supermasywną czarną dziurę znajdującą się daleko od centrum swojej galaktyki, która dosłownie rozerwała gwiazdę na strzępy.
Astronomowie poczynili duży krok w kierunku zrozumienia niezwykłego układu czarnej dziury, który regularnie wyzwala wybuchowe rozbłyski promieni rentgenowskich. Znany jako Ansky, układ ten jest najbardziej energetycznym źródłem niedawno odkrytego zjawiska zwanego erupcjami quasi-periodowymi (QPE), wysokoenergetycznymi rozbłyskami, które powtarzają się z niezwykłą regularnością.
Kosmiczny teleskop IXPE pomógł właśnie rozwiązać długotrwałą zagadkę dotyczącą pochodzenia promieni rentgenowskich w potężnych dżetach emitowanych przez supermasywne czarne dziury. Obserwując blazar BL Lacertae, aktywną galaktykę z dżetami skierowanymi niemal bezpośrednio w kierunku Ziemi, naukowcy potwierdzili, że za obserwowane emisje promieni rentgenowskich odpowiadają wysokoenergetyczne elektrony, a nie protony. Odkrycie dostarcza kluczowych spostrzeżeń na temat ekstremalnej…
Astronomowie zaobserwowali zdumiewające wydarzenie w galaktyce spiralnej NGC 4945, znajdującej się ponad 12 milionów lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Centaura. W sercu tej pozornie spokojnej galaktyki znajduje się wysoce aktywna supermasywna czarna dziura, która nie tylko pożera otaczającą materię, ale także wyrzuca ją daleko w przestrzeń międzygalaktyczną.
Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) we współpracy z Teleskopem Kosmicznym Hubble’a uchwycił zapierający dech w piersiach obraz głębokiego pola. Na nowym zdjęciu możemy zobaczyć jak pozornie pusty wszechświat dosłownie upakowany jest galaktykami, z których część znajduje się miliardy lat świetlnych od nas. To nowe zdjęcie stanowi element ambitnego przeglądu nieba COSMOS-Web. Można nawet powiedzieć, że…
Od lat astronomowie zmagają się z poważnym problemem w kosmologii – tzw. „napięciem Hubble’a”. Chodzi o sprzeczne wyniki pomiarów tempa rozszerzania się Wszechświata. Jedna metoda, oparta na obserwacjach odległego, wczesnego Wszechświata, takich jak mikrofalowe promieniowanie tła czy barionowe oscylacje akustyczne, wskazuje na wartość około 67 km/s/Mpc. Druga, oparta na analizie bliższych obiektów – tzw. „świec…