Kosarzycki o kosmosie
Ciemna materia to jedna z największych zagadek współczesnej fizyki. Choć nie emituje ani nie pochłania światła, wpływa grawitacyjnie np. na rotację galaktyk, zapobiegając ich rozpadowi. Według powszechnie przyjmowanych szacunków ciemna materia stanowi około 85% całej materii we Wszechświecie. Mimo tego nadal nie wiemy, czym dokładnie jest. Teraz jednak naukowcy wskazują na nową, intrygującą możliwość jej…
Astronomia fal grawitacyjnych to wciąż bardzo młoda dziedzina nauki. Nie powinno zatem dziwić, że ma ona jeszcze dla nas wiele zaskoczeń w zanadrzu. Międzynarodowy zespół naukowców poinformował właśnie o wykryciu najbardziej masywnego połączenia czarnych dziur, jakie kiedykolwiek zarejestrowano. To przełomowe zdarzenie nie tylko bije dotychczasowe rekordy, ale też stawia nowe pytania o pochodzenie najbardziej ekstremalnych…
Dzięki postępowi w technologii obserwacyjnej naukowcy coraz dokładniej analizują budowę i historię odległych galaktyk. Najnowszym osiągnięciem na tym polu jest niezwykle szczegółowy obraz Galaktyki Rzeźbiarza (NGC 253), który rzuca nowe światło na procesy formowania i ewolucji galaktyk spiralnych — takich jak nasza Droga Mleczna.
Jednym z największych wyzwań współczesnej kosmologii jest zrozumienie, jak supermasywne czarne dziury (SMBH) mogły urosnąć do swoich gigantycznych rozmiarów zaledwie kilkaset milionów lat po Wielkim Wybuchu. To właśnie tak wcześnie — od 570 do 700 milionów lat po narodzinach wszechświata — Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zaobserwował potężne czarne dziury o masach miliony, a nawet miliardy…
Choć koniec wszystkiego wydaje się odległy — niemal nieskończenie odległy — naukowcy wciąż próbują przewidzieć, co stanie się z naszym wszechświatem za niewyobrażalnie długi czas. Najnowsze badanie holenderskich fizyków i matematyków sugeruje, że kosmiczna ciemność zapadnie znacznie wcześniej, niż dotąd sądzono. Jeśli ich obliczenia są trafne, nawet najbardziej długowieczne obiekty we wszechświecie — czarne dziury,…
W głębi kosmosu, w jednej z najgęstszych znanych gromad galaktyk, trwa nieustanny kosmiczny taniec sił – wewnętrznej dynamiki i nacisku z zewnątrz. Najnowsze badania amerykańskich astronomów rzucają nowe światło na złożone procesy rządzące ewolucją galaktyk zanurzonych w ekstremalnym środowisku. Przypadek galaktyki NGC 4858 pokazuje, jak zderzenie z otaczającym gazem może przekształcać ich strukturę i przyszłość.
Od dekad astronomowie próbują zrozumieć, jak powstają i ewoluują czarne dziury. Znamy dwie główne klasy tych ekstremalnych obiektów: czarne dziury o masie gwiazdowej oraz supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach galaktyk. Pomiędzy nimi teoretycznie powinna istnieć jeszcze jedna, trzecia kategoria — czarne dziury o masie pośredniej. Ich istnienie pozostaje jednak jedną z największych zagadek…
Astronomowie od dekad próbują zrozumieć, co działo się w najwcześniejszych chwilach istnienia kosmosu — zanim pojawiły się pierwsze gwiazdy, a ciemność ustąpiła miejsca światłu. Teraz, dzięki nowym symulacjom i zbliżającemu się uruchomieniu przełomowego teleskopu SKA-Low, nauka może być o krok od zajrzenia w te odległe epoki. W artykule wyjaśniamy, czym jest Kosmiczny Świt, jak działa…
Gdy przypadkowa gwiazda zbliży się za bardzo do czarnej dziury, czeka ją nieciekawy los. Oddziaływanie grawitacyjne czarnej dziury najpierw rozciągnie taką gwiazdę, potem rozszarpie ją na strzępy, a potem te strzępy wrzuci za horyzont zdarzeń. Co jednak się dzieje, gdy czarna dziura pożera nie zwykłą gwiazdę, a gwiazdę neutronową?
W najwcześniejszych epokach historii kosmosu działy się rzeczy, które do dziś wprawiają astrofizyków w zdumienie. Dzięki coraz lepszym teleskopom i zaawansowanym metodom analizy danych jesteśmy w stanie spojrzeć miliardy lat wstecz i badać, jak wyglądały pierwsze galaktyki i znajdujące się w ich sercach czarne dziury. Najnowsze odkrycie astronomów ujawnia gigantyczne strumienie plazmy wyrzucane przez kwazar…