Potężne czarne dziury czasami snują się za obłokami pyłu i gazu, zupełnie niewidoczne dla większości teleskopów. Widoczne są dopiero, gdy materia, którą się karmią zaczyna emitować wysoko-energetyczne promieniowanie rentgenowskie widoczne np. dla sieci NuSTAR (Nuclear Spectroscopic Telescope Array). To właśnie w ten sposób NuSTAR niedawno zidentyfikował dwie skryte w obłokach gazu supermasywne czarne dziury w…
Kategoria: Czarne dziury
Liczba znanych czarnych dziur może się wkrótce podwoić
Badacze z Uniwersytetu w Waterloo opracowali metodę, która pomoże odkrywać nawet 10 czarnych dziur rocznie, podwajając liczbę aktualnie znanych czarnych dziur w ciągu zaledwie dwóch lat. Badacze szacują, że w ciągu dekady być może uda im się odkryć przed nami historię czarnych dziur. Avery Broderick, profesor z Wydziału Fizyki i Astronomii na Uniwersytecie w Waterloo…
Wirująca czarna dziura pożerająca gwiazdę tłumaczy bardzo jasne zjawisko
O wyjątkowo jasnym punktowym źródle światła dostrzeżonym w odległej galaktyce i oznaczone jako ASASSN-15lh mówiono, że to najjaśniejsza dotąd zarejestrowana supernowa. Jednak nowe obserwacje wykonane z kilku niezależnych obserwatoriów, w tym ESO, rzuciły spory cień na takie wytłumaczenie. Grupa astronomów uważa, że w tym przypadku mamy do czynienia z bardziej ekstremalnym i rzadszym zdarzeniem –…
Dżety czarnych dziur mogą ogrzewać całe galaktyki
Nowe badania przeprowadzone przez grupę astrofizyków kierowaną przez dra K. Dasyra wskazują, że dżety emitowane przez czarne dziury mogą wpływać na procesy gwiazdotwórcze w galaktykach poprzez ogrzewanie olbrzymich ilości gazu znajdującego się nawet bardzo daleko od nich. Wyniki badań opierają się na obserwacjach pobliskiej galaktyki IC5063 wykonanych za pomocą obserwatorium Atacama Large Millimeter Array (ALMA)…
Dieta czarnej dziury w galaktyce Markarian 1018
Być może astronomom udało się rozwiązać zagadkę osobliwego, chaotycznego zachowania supermasywnej czarnej dziury w centrum galaktyki. Połączone dane zebrane za pomocą Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra i innych obserwatoriów wskazują, że tej konkretnej czarnej dziurze zabrakło paliwa, przez co jej otoczenie przestało jasno świecić. Wiele galaktyk charakteryzuje się ekstremalnie jasnym jądrem napędzanym przez materię opadającą na supermasywną…
Niemal naga supermasywna czarna dziura wyrwana ze swojej galaktyki w potężnym zderzeniu galaktyk
Astronomowie wykorzystujący super wysoką rozdzielczość należącej do National Science Foundation sieci VLBA (Very Long Baseline Array) odkryli postrzępione pozostałości po galaktyce, która przeleciała przez inną, większą galaktykę. W skutek tego zderzenia z mniejszej galaktyki wyrwana została niemal naga supermasywna czarna dziura, która oddala się od większej galaktyki z prędkością ponad 3500 kilometrów na sekundę. Obie…
NGC 5128: Tajemnicze obiekty błyskające w zakresie rentgenowskim
Powyższe zdjęcie przedstawia położenie niesamowitego źródła, które charakteryzuje się dramatycznymi rozbłyskami promieniowania rentgenowskiego nieprzypominającymi żadnego znanego obiektu. Wraz z innym podobnym źródłem odkrytym w innej galaktyce, obiekty te mogą stanowić zupełnie nowe – nieznane dotąd – zjawisko astrofizyczne. Obydwa obiekty zostały odkryte w galaktykach eliptycznych NGC 5128 (znanej także jako Centaurus A) przedstawionej powyżej i…
Teleskopy rentgenowskie odkrywają błąkającą się czarną dziurę
Astronomowie korzystający z Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra (NASA) oraz obserwatorium rentgenowskiego XMM-Newton (ESA) odkryli ekstremalnie jasne, zmienne źródło promieniowania rentgenowskiego zlokalizowane z dala od centrum galaktyki macierzystej. Ten osobliwy obiekt może być błąkającą się czarną dziurą, która może pochodzić z mniejszej galaktyki łączącej się z większą. Astronomowie uważają, że supermasywne czarne dziury – o masie od…
Dwa dżety wskazują środek aktywnej galaktyki
Międzynarodowy zespół astronomów zmierzył pole magnetyczne w pobliżu supermasywnej czarnej dziury. W sercu aktywnej galaktyki NGC 1052 naukowcom udało się bezpośrednio zaobserwować jasny i kompaktowy obiekt o średnicy zaledwie 2 dni świetlnych. Obserwacje pozwoliły określić wartość pola magnetycznego przy horyzoncie zdarzeń centralnej czarnej dziury na przedział 0.02-8.3 tesli. Zespół pracujący pod kierownictwem doktorantki Anne-Kathrin Baczko…
Czarna dziura skrywająca się we własnych spalinach
Supermasywne czarne dziury o masie miliony, a nawet miliardy razy większe od masy Słońca zalegają w centrach masywnych galaktyk. Wiele z tych galaktycznych behemotów skrywa się w gęstym pierścieniu pyłu i gazu przypominającym torus. Wcześniejsze obserwacje wskazywały, że ta swego rodzaju opona otaczająca czarną dziurę powstaje z materii znajdującej się w pobliżu centrum galaktyki. Jednak…