To z pewnością wyzwanie galaktycznych rozmiarów, ale Gwendolyn Eadie zbliża się do odpowiedzi na pytanie, które zdefiniowało początki jej kariery w astrofizyce: jaka jest masa Drogi Mlecznej? Aktualnie obowiązująca krótka odpowiedź to: 7 x 10^11 mas Słońca. Czyli mówiąc językiem niematematycznym – to masa Słońca pomnożona jakieś 700 miliardów razy. Masa Słońca to 2 (i…
Kategoria: Galaktyki
Supermasywne czarne dziury wyłączają swoje galaktyki
Międzynarodowy zespół naukowców zidentyfikował zjawisko, które sprawia, że duża liczba galaktyk zamienia się w kosmiczne cmentarzyska. Galaktyki rozpoczynają swoje życie jako aktywne i barwne galaktyki spiralne, pełne gazu i pyłu, wręcz kipiące od aktywności gwiazdotwórczej. Niemniej jednak, w toku ewolucji procesy gwiazdotwórcze w pewnym momencie ustają, a galaktyki zamieniają się w bezkształtne pustynie, pozbawione nowych…
Ogromna młoda gromada galaktyk dostrzeżona we wczesnym Wszechświecie
Astronomowie odkryli dowody na istnienie olbrzymiego zbioru młodych galaktyk 12 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Nowoodkryta „protogromada” galaktyk widziana w czasie gdy Wszechświat miał zaledwie 1,7 miliarda lat (12% aktualnego wieku), to jedna z najmasywniejszych struktur w tej odległości. Odkrycie dokonane w obserwatorium Kitt Peak National Observatory w Arizonie oraz Obserwatorium W. M. Kecka na…
Najsłabsza dotychczas galaktyka wczesnego Wszechświata
Międzynarodowy zespół naukowców korzystający z Obserwatorium W. M. Kecka na szczycie Mauna Kea na Hawajach odkrył najsłabszą z dotąd dostrzeżonych galaktyk wczesnego Wszechświata. Oprócz wykorzystywania najsilniejszego teleskopu na świecie, zespół wykorzystał zjawisko soczewkowania grawitacyjnego aby dojrzeć ten niesamowicie ciemny obiekt powstały wkrótce po Wielkim Wybuchu. Wyniki obserwacji opublikowano w czwartek w periodyku Astrophysical Journal Letters. Zespołowi…
Hubble obserwuje: gąszcz gromad kulistych wokół galaktyki NGC 5308
Powyższe zdjęcie wykonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a przedstawia gromady gwiazd krążące wokół galaktyki niczym pszczoły wokół ula. Ulem na tym konkretnym zdjęciu jest galaktyka soczewkowata NGC 5308 znajdująca się niecałe 100 milionów lat świetlnych od nas w Gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Tego typu galaktyki stanowią stadium pośrednie między galaktykami eliptycznymi i spiralnymi. To galaktyki w kształcie…
Hubble obserwuje: Spiralny płatek śniegu
Wraz z galaktykami nieregularnymi, galaktyki spiralne odpowiadają za około 60 procent galaktyk w lokalnym Wszechświecie. Niemniej jednak mimo ich przewagi, każda galaktyka spiralna jest unikalna – niczym płatki śniegu, każdy jest inny. Widać to wyraźnie na przykładzie powyższej, niesamowitej galaktyki spiralnej NGC 6814, której jasne jądro i spektakularne ramiona z wplecioną delikatną siecią ciemnych włókien…
Odległa niebieska galaktyka może rzucić nowe światło na Wielki Wybuch
Słaba, niebieska galaktyka oddalona od nas o 30 milionów lat świetlnych, znajdująca się w Gwiazdozbiorze Małego Lwa może rzucić nowe światło na warunki panujące w początkach Wszechświata. Astronomowie z Uniwersytetu Indiany odkryli niedawno, że galaktyka o nazwie Leoncino (wł. lwiątko) zawiera najmniejszą ilość ciężkich pierwiastków chemicznych, tzw. metali, jak dotąd obserwowaną w jakimkolwiek układzie gwiazd…
Burzliwy ośrodek międzygwiezdny
Gaz w galaktykach zazwyczaj porusza się z bardzo dużymi, często nawet naddźwiękowymi prędkościami dowodząc tym samym, że ośrodek międzygwiezdny jest bardzo turbulentny. Przyglądając się obłokom gazu w naszej własnej Drodze Mlecznej astronomowie byli w stanie udowodnić w toku różnych obserwacji, że także tutaj ośrodek międzygwiezdny jest turbulentny. Generalnie turbulencje stanowią kluczowy parametr fizyczny w procesie powstawania…
Hubble obserwuje: NGC 4394 – galaktyka spiralna z poprzeczką
NGC 4394 to galaktyka spiralna z poprzeczką odkryta w 1784 roku przez Williama Herschela. Galaktyka znajduje się 55 milionów lat świetlnych od Ziemi w kierunku Gwiazdozbioru Warkocza Bereniki i należy do Gromady w Pannie. NGC 4394 to typowa galaktyka spiralna z poprzeczką charakteryzująca się jasnymi, spiralnymi ramionami wychodzącymi z końców poprzeczki przecinającej centralne zgrubienie galaktyki….
Dokładnie zmierzona czarna dziura o masie 660 milionów mas Słońca
Ma masę 660 milionów razy większą od masy Słońca, a otaczający ją dysk gazu wiruje z prędkością prawie 2 milionów kilometrów na godzinę. Ta supermasywna czarna dziura leży w środku galaktyki NGC 1332 oddalonej od nas o 73 miliony lat świetnych. Międzynarodowy zespół naukowców zmierzył jej masę z niespotykaną dotąd dokładnością. Wyniki ich przełomowych obserwacji…