Po tym jak nie udało się to w ubiegłym, tak w dniu dzisiejszym trzech naukowców, którzy zapewnili największy wkład w powstanie obserwatorium LIGO otrzymało Nagrodę Nobla w Fizyce za rok 2017. Rainer Weiss podzieli się nagrodą z Kipem Thornem i Barrym Barishem. Nagrodę przyznano za wkład w odkrycie fal grawitacyjnych, zmarszczek w czasoprzestrzeni, których istnienie…
Kategoria: Kosmologia
LIGO i Virgo rejestrują fale grawitacyjne ze zderzenia dwóch czarnych dziur
W sierpniu detektory znajdujące się na dwóch kontynentach zarejestrowały falę grawitacyjną wyemitowaną w zderzeniu dwóch czarnych dziur. To odkrycie, ogłoszone godzinę temu stanowi pierwszą obserwację fal grawitacyjnych przeprowadzoną jednocześnie przez trzy różne detektory, co oznacza początek nowej ery wspaniałych odkryć i lepszych możliwości lokalizacji źródła fal grawitacyjnych obserwowanych przez globalną sieć obserwatoriów. Falę grawitacyjną zaobserwowano…
Hubble: chłodna galaktyka z gorącą koroną
Galaktyka NGC 6753 sfotografowana za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a to barwna spirala – niebieskie plamy rozsiane po spiralnych ramionach galaktyki to obszary wypełnione młodymi gwiazdami jasno świecącymi w zakresie ultrafioletowym, podczas gdy bardziej czerwone obszary pełne są starszych gwiazd świecących w chłodniejszej bliskiej podczerwieni. Tak czy inaczej NGC 6753 to znacznie więcej niż widać na…
Uboga w tlen galaktyka karłowata odkrywa przed nami początki Wszechświata
Niedawno odkryta galaktyka karłowata znajdująca się w gwiazdozbiorze Rysia może posłużyć naukowcom do badania rozwijającej się chemii wczesnego Wszechświata, wskazują badacze. Najnowszy artykuł opublikowany w periodyku Monthly Notices of the Royal Astronomical Society dowodzi, że poziom tlenu w tej galaktyce jest najniższy spośród dotąd odkrytych jakichkolwiek galaktyk aktywnie tworzących gwiazdy, co może wskazywać, że pod względem…
Układ podwójny czarnych dziur zaskakująco blisko nas
Na początku 2016 roku grupa naukowców z obserwatorium LIGO poinformowała, że po raz pierwszy w historii udało się zarejestrować fale grawitacyjne – zmarszczki w czasoprzestrzeni – pochodzące ze zderzenia dwóch supermasywnych czarnych dziur w innej galaktyce. Odkrycie to było doniosłe nie tylko dlatego, że w końcu udało się odkryć fale grawitacyjne, których istnienie przewidział Albert…
Odległa galaktyka wyemitowała 15 wysokoenergetycznych impulsów radiowych
Breakthrough Listen, inicjatywa poszukiwania sygnałów emitowanych przez inteligentne życie we Wszechświecie doprowadziła do zarejestrowania 15 krótkich ale silnych impulsów radiowych pochodzących z tajemniczego i powtarzalnego źródła – FRB 121102 – w odległych częściach Wszechświata. Szybkie błyski radiowe (FRB, ang. Fast Radio Bursts) to krótkie, jasne impulsy promieniowania radiowego pochodzące z odległych lecz w dużej mierze…
Gromady galaktyk skrywają informacje o ciemnej materii i ciemnej energii
To swego rodzaju kosmiczna ironia: największe obiekty we Wszechświecie mogą być najtrudniejszymi do znalezienia. Elizabeth Blanton, profesor astronomii z Uniwersytetu w Bostonie rozpoczęła poszukiwania odległych gromad galaktyk już ponad 20 lat temu. Pojedyncza gromada galaktyk może mieć masę nawet biliarda słońc, a mimo to być na tyle od nas odległa, że pozostaje praktycznie niewidoczna dla…
Hubble obserwuje: IC 1727
Grawitacja rządzi mechaniką kosmosu. Odpowiada za powstawanie mniejszych i większych gromad galaktyk, przyciąga do siebie członków układów podwójnych na tyle, że zaczynają wpływać wzajemnie na swój kształt. Ten drugi scenariusz może nieść za sobą istotne konsekwencje, gdzie dwie oddziałujące ze sobą galaktyki mogą zostać dramatycznie zniekształcone, rozerwane lub po prostu mogą doprowadzić do zderzenia, wskutek…
Astrofizycy tłumaczą nietypowe zachowanie promieni kosmicznych
Zespół naukowców z Rosji i Chin opracował model tłumaczący naturę wysokoenergetycznych promieni kosmicznych (CR, ang. cosmic rays) w naszej Galaktyce. Owe promienie kosmiczne charakteryzują się energiami wyższymi o 1-2 rzędy wielkości od tych powstających w eksplozjach supernowych. Model opiera się głównie na niedawnym odkryciu gigantycznych struktur nazwanych bąblami Fermiego. Jednym z głównych problemów teorii tłumaczącej źródło…
Soczewka grawitacyjna pozwala nam zajrzeć do źródła dżetów emitowanych przez supermasywne czarne dziury
Astronomowie korzystający z teleskopu OVRO (Owens Valley Radio Observatory) należącego do Caltech odkryli dowody na nietypowy układ soczewkujący w przestrzeni kosmicznej, w którym duży zbiór gwiazd powiększa dużo bardziej odległą galaktykę zawierającą emitującą dżety materii supermasywną czarną dziurę. Odkrycie to pozwala nam spojrzeć na obłoki gorącego gazu emitowane z pobliża supermasywnej czarnej dziury. „Wiemy, że…