Astronomowie połączyli dane zebrane za pomocą Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra, Kosmicznego Teleskopu Hubble’a oraz należącej do National Science Foundation sieci Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) i doszli do wniosku, że osobliwe źródło promieniowania na falach radiowych uważane dotychczas za odległą galaktykę, w rzeczywistości jest pobliskim układem podwójnym składającym się z gwiazdy o małej masie…
Kategoria: Kosmologia
Jak zmierzyć kształt czarnej dziury w środku Drogi Mlecznej?
W centrum naszej Galaktyki znajduje się SgrA* – supermasywna czarna dziura o masie czterech milionów mas Słońca. SgrA* jest stosunkowo ciemna w przeciwieństwie do wielu supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w centrach niektórych galaktyk. Dzieję się tak ponieważ w przeciwieństwie do wielu swoich aktywnych kuzynów, nasza supermasywna czarna dziura nie akreuje dużych ilości materii, dzięki czemu…
Pierwsze obserwacje centrum Galaktyki za pomocą GRAVITY
Instrument GRAVITY pracujący aktualnie z czterema 8,2-metrowymi teleskopami tworzącymi Bardzo Duży Teleskop VLT (ESO) już we wczesnej fazie testów udowadnia, że wkrótce będzie dostarczał wyników naukowych światowej klasy. GRAVITY jest elementem sieci VLT Interferometer. Łącząc światło zbierane z czterech teleskopów, jest w stanie osiągnąć tę samą rozdzielczość przestrzenną i precyzję pomiaru pozycji co jeden teleskop…
Rentgenowskie echo gwiazdy rozrywanej przez czarną dziurę
Jakieś 3,9 miliarda lat temu w sercu odległej galaktyki intensywne oddziaływania pływowe czarnej dziury monstrualnych rozmiarów rozerwały gwiazdę, która za bardzo się do niej zbliżyła. Kiedy promieniowanie rentgenowskie wyemitowane podczas tego zdarzenia dotarły do Ziemi 28 marca 2011 roku, zostały zarejestrowane przez satelitę Swift, która automatycznie poinformowała o tym astronomów na całym świecie. W ciągu…
Tajemnice magnetycznie napędzanych dżetów w supermasywnych czarnych dziurach
Symulacja silnych dżetów emitowanych przez supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach największych galaktyk tłumaczy dlaczego niektóre rozbłyski świecą niczym latarnie morskie widoczne w całym wszechświecie podczas gdy inne rozpadają się i nigdy nie przebijają się przez halo swojej galaktyki. Około 10 procent wszystkich galaktyk z aktywnymi jądrami – w których zgrubieniach centralnych spodziewamy się występowania…
Przepychanki w centrum gromady kulistej źródłem czarnych dziur wykrytych przez LIGO
Astrofizycy z Northwestern University przewidzieli historię. W najnowszym badaniu naukowcy wykazali, że ich przewidywania teoretyczne z ubiegłego roku były prawidłowe: historyczne połączenie dwóch masywnych czarnych dziur, wykryte 14 września 2015 roku – mogło być spowodowane przez dynamiczne interakcje w gęstym jądrze starej gromady kulistej. Tego typu układy dwóch czarnych dziur powstają w chaotycznym tańcu grawitacyjnym…
Fale grawitacyjne – kolejna detekcja!
26 grudnia 2015 roku o godzinie 3:38:53 UTC naukowcy po raz drugi zaobserwowali fale grawitacyjne – fałdy w czasoprzestrzeni. Fale grawitacyjne zostały zarejestrowane przez oba detektory obserwatorium LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) znajdujące się w Livingston w stanie Luizjana oraz Hanford w stanie Waszyngton. Obserwatorium LIGO finansowane jest przez National Science Foundation (NSF), a zostały…
Hubble odkrywa galaktycznego samotnika. UGC 4879
Zbieranina gwiazd widoczna na tym zdjęciu tworzy galaktykę znaną pod nazwą UGC 4879. To nieregularna galaktyka karłowata – jak sama nazwa wskazuje, galaktyki tego typu są nieco mniejsze i bardziej chaotyczne niż ich kosmiczni kuzyni charakteryzujący się majestatycznymi ramionami spiralnymi czy zwartością budowy galaktyk eliptycznych. UGC 4879 ma wszędzie daleko To wyjątkowo samotna galaktyka. Między nią,…
Czarna dziura zasilana międzygalaktyczną powodzią
Międzynarodowy zespół astronomów korzystający z obserwatorium ALMA (Atacama Large Milimeter/submilimeter Array) jako pierwszy w historii zaobserwował jedno z nietypowych zjawisk pogody kosmicznej – gromadę gęstych obłoków gazu międzygalaktycznego opadającą na supermasywną czarną dziurę w centrum olbrzymiej galaktyki znajdującej się miliard lat świetlnych od Ziemi. Wyniki badań zostaną opublikowane jutro w periodyku Nature. Nowe obserwacje wykonane…
LISA Pathfinder pierwszym krokiem do wykrywania fal grawitacyjnych z przestrzeni kosmicznej
LISA Pathfinder – misja prowadzona przez Europejską Agencję Kosmiczną przy współudziale NASA, z powodzeniem przetestowała kluczową technologię niezbędną do zbudowania kosmicznego obserwatorium, którego zadaniem będzie wykrywanie fal grawitacyjnych. Te niewielkie fałdy w czasoprzestrzeni przewidziane przez Alberta Einsteina sto lat temu, zostały po raz pierwszy w historii zarejestrowane w ubiegłym roku w obserwatorium LIGO (Laser Interferometer…