14 września ubiegłego roku podróżujące od ponad czterech miliardów lat fala grawitacyjne zaburzyły czasoprzestrzeń w pobliżu Ziemi. Zaburzenie powstałe wskutek połączenia się dwóch czarnych dziur, zostało zarejestrowane przez obserwatorium LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) w Hanford, w stanie Waszyngton oraz w Livingston, w stanie Luizjana. Wydarzenie to zapisało się w historii jako pierwsze wykrycie fal…
Kategoria: Kosmologia
Hubble zagląda w paszczę Leo A
Na pierwszy rzut oka powyższe zdjęcie wykonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a wydaje się przedstawiać paletę różnych obiektów kosmicznych, jednak sieć gwiazd przedstawionych na tym zdjęciu w rzeczywistości składa się na jeden obiekt – pobliską galaktykę karłowatą znaną jako Leo A. Te kilka milionów gwiazd składające się na galaktykę jest na tyle rozstrzelone, że można…
Ciemna galaktyka karłowata dostrzeżona dzięki soczewkowaniu
Delikatne zniekształcenia ukryte na niesamowitym zdjęciu wykonanym za pomocą obserwatorium ALMA przedstawiającym soczewkę grawitacyjną SDP.81 wskazują, że ciemna galaktyka karłowata skrywa się w halo dużo większej galaktyki znajdującej się prawie 4 miliardy lat świetlnych od Ziemi. Odkrycie pozwala mieć nadzieję, że ALMA będzie dostrzegała teraz dużo więcej takich obiektów i pomoże astronomom w poszukiwaniu odpowiedzi…
Gromada galaktyk w Piecu
Powyższe nowe zdjęcie wykonane za pomocą teleskopu VLT Survey Telescope (VST) w Obserwatorium Paranal w Chile przedstawia spektakularne zagęszczenie galaktyk znane jako Gromada w Piecu, którą można znaleźć w gwiazdozbiorze Piec znajdującym się w części nieba widocznej z południowej półkuli. Gromada składa się z galaktyk różnego kształtu i rozmiaru, z których część skrywa ciemne tajemnice….
Potężna czarna dziura odkryta w nieoczekiwanym miejscu
Astronomowie odkryli niemal rekordową supermasywną czarną dziurę o masie 17 miliardów mas Słońca w bardzo nietypowym miejscu: w centrum galaktyki znajdującej się w stosunkowo pustym obszarze Wszechświata. Obserwacje przeprowadzone za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a oraz Teleskopu Gemini na Hawajach mogą wskazywać, że tak monstrualnych rozmiarów obiekty mogą być powszechniejsze we Wszechświecie niż nam się wydawało….
To jednak nie była poświata po szybkim błysku radiowym
W lutym tego roku zespół astronomów poinformował o odkryciu poświaty po tajemniczym zjawisku jakim jest szybki błysk radiowy, dzięki czemu udało się precyzyjnie ustalić miejsce, z którego pochodził błysk, co od lat było celem badań tych tajemniczych zjawisk. Nowe badania prowadzone przez astronomów z Harvardu Petera Williamsa i Edo Bergera wskazują, że emisja radiowa, którą…
UGC 4459 – nieregularna galaktyka karłowata
Chociaż mniej słynne niż ich eliptyczne i spiralne kuzynki, nieregularne galaktyki karłowate takie jak powyższa uchwycona na zdjęciu wykonanym przez Kosmiczny Teleskop Hubble, stanowią najpowszechniejszy typ galaktyk we Wszechświecie. Znana jako UGC 4459, ta konkretna galaktyka karłowata znajduje się ok. 11 milionów lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy, w której znajduje się także Galaktyka Wiatraczek (M101),…
Pierwsza gwiazda neutronowa dostrzeżona w Galaktyce Andromedy
Dekady poszukiwań w pobliskiej 'bliźniaczej’ do Drogi Mlecznej Galaktyce Andromedy (M31) w końcu przyniosły rezultaty. W danych zebranych przez kosmiczny teleskop XMM-Newton udało się odkryć pierwszą gwiazdę neutronową w M31. Galaktyka Andromedy to popularny cel badań wśród astronomów. W bezksiężycowe noce często można ją dojrzeć nawet gołym okiem. Jej bliskość, a zarazem podobieństwo budowy do…
Radioteleskop o średnicy 150 000 km i gorąca niespodzianka
Korzystając ze znajdującego się na orbicie radioteleskopu oraz czterech naziemnych radioteleskopów astronomowie osiągnęli najlepszą w historii rozdzielczość (zdolność rozdzielania szczegółów obiektów astronomicznych). Ich osiągnięcie dostarczyło nam kilku niespodzianek, które wskazują na możliwość postępu w badaniach kwazarów, supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w centrach galaktyk. Naukowcy połączyli rosyjskiego satelitę RadioAstron z teleskopami naziemnymi, tworząc wirtualny radioteleskop o…
Badanie tempa powstawania gwiazd w odległych galaktykach
Kiedy myślimy o galaktykach – myślimy przede wszystkim o potężnych zbiorach gwiazd. W rzeczy samej gwiazdy stanowią najważniejszy składnik każdej galaktyki. Aby zrozumieć prawa fizyczne stojące za ewolucją i powstawaniem galaktyk niezbędna jest wiedza o tempie formowania gwiazd w takiej galaktyce. Ta informacja opisuje aktywność galaktyki: w młodych galaktykach zawierających duże ilości gazu powstaje bardzo…