Kosarzycki o kosmosie
W przestrzeni kosmicznej bezustannie umierają, ale też i rodzą się nowe gwiazdy. Dzięki zaawansowanym instrumentom naukowym możemy obecnie uważnie i precyzyjnie przyglądać się procesom powstawania nowych gwiazd, nawet tych, które zachodzą setki lat świetlnych od Ziemi. Doskonałym przykładem takich obserwacji może być najnowsze zdjęcie z chilijskiego teleskopu Blanco, na którym naukowcom udało się uchwycić fenomenalny…
Od dziesięcioleci astronomowie próbują uchwycić światło pierwszych gwiazd, które rozświetliły młody wszechświat po Wielkim Wybuchu. Teraz, dzięki zaawansowanym teleskopom naziemnym, naukowcom udało się wykryć subtelne ślady tych gwiazd w mikrofalowym promieniowaniu tła. To przełom w kosmologii — pierwszy raz tak precyzyjne pomiary zrealizowano z powierzchni Ziemi.
Centrum Drogi Mlecznej to miejsce pełne skrajności — gęste chmury gazu i pyłu, silne pola grawitacyjne, duże prędkości orbitalne i obecność supermasywnej czarnej dziury. Wszystkie te czynniki sprawiają, że jest to wyjątkowo dynamiczne środowisko. Teoretycznie powinno ono sprzyjać intensywnemu formowaniu się gwiazd. Tymczasem najnowsze badania pokazują coś zupełnie przeciwnego — narodziny gwiazd w samym sercu…
Kosmos nie przestaje zaskakiwać — nawet tam, gdzie spodziewamy się porządku, często natrafiamy na niepokojący chaos. Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Jamesa Webba naukowcy właśnie zyskali niezwykle rzadką okazję, by przyjrzeć się z bliska egzoplanecie, która nie tylko krąży po nietypowej orbicie, ale również należy do najzimniejszych, jakie dotąd sfotografowano. Układ planetarny, w którym się znajduje, stawia…
Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) po raz kolejny przekracza granice tego, co możliwe w astronomii. Nowe obserwacje układu planetarnego oddalonego o ponad 300 lat świetlnych od Ziemi dostarczają najbardziej szczegółowych danych na temat atmosfer egzoplanet w historii. Dzięki nim naukowcy nie tylko zaglądają w głąb obcych światów, ale także odkrywają niespodziewane zjawiska pogodowe i chemiczne,…
Nasze rozumienie powstawania planet staje przed kolejnym wyzwaniem. Astronomowie natrafili na niezwykły układ planetarny, który wydaje się przeczyć dotychczasowym teoriom formowania się planet gazowych. W centrum tej zagadki znajduje się maleńka gwiazda TOI-6894 oraz krążąca wokół niej planeta o rozmiarach zbliżonych do Saturna.
Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) dostarczył przełomowych danych na temat jednej z najbardziej ekstremalnych znanych egzoplanet — WASP-121b. Dzięki nowym obserwacjom astronomowie mogli po raz pierwszy zrekonstruować historię jej formowania oraz poznać szczegóły składu atmosfery tego ognistego gazowego olbrzyma.
Astronomowie po raz pierwszy wykryli rzadkie izotopy metanolu — prostego alkoholu i ważnego związku organicznego — w dysku gazowo-pyłowym otaczającym młodą gwiazdę. Odkrycie to dostarcza istotnych wskazówek na temat chemicznych warunków sprzyjających powstawaniu życia i podkreśla potencjalną rolę komet jako nośników związków prebiotycznych na młode planety.
Chaotyczną naturę wczesnego Układu Słonecznego najłatwiej można zobaczyć, przyglądając się usianej kraterami powierzchni Księżyca. Na wczesnym etapie formowania się naszego układu planetarnego w wewnętrznej części układu bezustannie dochodziło do zderzeń między planetami a mniejszymi i większymi meteoroidami, planetoidami, kometami i planetezymalami. Wszystko wskazuje na to, że taką fazę przechodzi każdy formujący się układ planetarny. W…
W przestrzeni kosmicznej można znaleźć całą paletę obiektów. Za każdym razem jednak kiedy słyszymy o odkryciu jakiejś mniejszej lub większej struktury, warto jednak pamiętać, że to ludzie tworzą klasyfikację, która ułatwia im katalogowanie obiektów kosmicznych. Prawda jest jednak taka, że rzeczywistość żadnej klasyfikacji nie przestrzega i od czasu do czasu pojawiają się obiekty, które stoją…