Kosarzycki o kosmosie
Zastanawialiście się kiedyś, co tak naprawdę działo się w tej pierwszej, decydującej chwili? Nauka wciąż nie potrafi odpowiedzieć na to fundamentalne pytanie, choć mamy już całkiem sporo informacji o tym, co nastąpiło później. To trochę jak z oglądaniem filmu od drugiej minuty — wiemy, jak się kończy, ale nie znamy początku. Okazuje się, że odpowiedź może…
Od początków dziejów Wszechświata minęło niemal 14 miliardów lat, a naukowcy wciąż próbują zrekonstruować, jak powstały pierwsze gwiazdy i galaktyki. Nowe badania sugerują, że odpowiedź może kryć się w niezwykłych obiektach zwanych pierwotnymi czarnymi dziurami – hipotetycznych strukturach, które mogły powstać tuż po Wielkim Wybuchu. Ich istnienie mogło nie tylko przyspieszyć proces narodzin pierwszych gwiazd,…
Najnowsze ustalenia astronomów z University of St Andrews rzucają nowe światło na nasze kosmiczne sąsiedztwo. Według badań, Droga Mleczna znajduje się w centrum olbrzymiej pustki kosmicznej, gdzie zagęszczenie materii jest o około 20% mniejsze niż średnia we wszechświecie. To największy znany nam obszar tego typu – olbrzymia pustka rozciąga się na 2 miliardy lat świetlnych.
W odległym zakątku wszechświata, na obrzeżach galaktyki NGC 6099, doszło do wyjątkowego zjawiska astronomicznego. Nietypowe źródło promieniowania rentgenowskiego, wykryte już w 2009 roku, ponownie przyciągnęło uwagę naukowców. Za jego emisję odpowiada czarna dziura o masie pośredniej – obiekt niezwykle trudny do wykrycia, a tym bardziej do zbadania. To odkrycie może okazać się kluczem do zrozumienia,…
W październiku 2022 roku astronomowie zaobserwowali najbardziej intensywny rozbłysk gamma w historii – GRB 221009A. Zjawisko to było tak potężne, że przyćmiło czułość wielu teleskopów obserwujących niebo. Nazwany „BOAT” (ang. brightest of all time), rozbłysk ten natychmiast przykuł uwagę naukowców z całego świata, stając się kluczowym obiektem badań w astrofizyce wysokich energii.
Najnowocześniejsze instrumenty obserwacyjne pozwalają nam zaglądać coraz głębiej w przeszłość Wszechświata. Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Jamesa Webba (JWST) naukowcy właśnie odkryli, że niewielkie czarne dziury były znacznie bardziej powszechne w młodym Wszechświecie, niż dotąd przypuszczano. Odkrycie to może całkowicie zmienić nasze rozumienie formowania się galaktyk i ich centralnych czarnych dziur.
Wszechświat się rozszerza – to jeden z filarów współczesnej kosmologii. Galaktyki oddalają się od siebie, a przestrzeń między nimi nieustannie rośnie. Jednak od kilku dekad astronomowie obserwują coś, co przeczy tej jednolitej ekspansji: nasza galaktyka, Droga Mleczna, wraz z setkami innych, porusza się w kierunku tajemniczego punktu w przestrzeni. To zjawisko przypisuje się potężnej, niewidocznej…
Najnowsze odkrycie astronomów rzuca nowe światło na to, jak czarne dziury oddziałują z otaczającą je materią. Międzynarodowy zespół badaczy pod przewodnictwem naukowców z Uniwersytetu w Tel Awiwie zaobserwował niezwykłe zjawisko: czarna dziura nie tylko nadszarpnęła przelatującą w jej pobliżu gwiazdę, ale zrobiła to… dwukrotnie. To pierwszy potwierdzony przypadek takiego zdarzenia i być może początek większej…
Choć ruch planet wokół gwiazd wydaje się stabilny i przewidywalny, niektóre zjawiska kosmiczne mogą go znacząco zaburzyć. Jednym z potencjalnych „zakulisowych” aktorów są pierwotne czarne dziury – hipotetyczne pozostałości po Wielkim Wybuchu, które mogłyby wciąż krążyć po galaktyce, niepozornie wpływając na losy egzoplanet. Najnowsze badania teoretyczne sprawdzają, czy ich bliskie przeloty mogą zmieniać orbity planet,…
Przez dziesięciolecia astronomowie obserwowali Drogę Mleczną i jej najbliższe otoczenie, próbując ustalić, ile mniejszych galaktyk karłowatych krąży wokół niej. Do tej pory potwierdzono istnienie około 60 takich obiektów. Najnowsze badania sugerują jednak, że rzeczywista liczba może być nawet trzy razy większa.