Supermasywne czarne dziury o masie miliony, a nawet miliardy razy większe od masy Słońca zalegają w centrach masywnych galaktyk. Wiele z tych galaktycznych behemotów skrywa się w gęstym pierścieniu pyłu i gazu przypominającym torus. Wcześniejsze obserwacje wskazywały, że ta swego rodzaju opona otaczająca czarną dziurę powstaje z materii znajdującej się w pobliżu centrum galaktyki. Jednak…
Tag: czarne dziury
Nowe badania odkrywają setki nowych czarnych dziur w gromadach kulistych
Nowe badania przeprowadzone przez naukowców z University of Surrey, których wyniki opublikowano dzisiaj w periodyku Monthly Notices of the Royal Astronomical Society rzucają nowe światło na kuliste gromady gwiazd, które mogą skrywać kilkaset czarnych dziur. Dotąd naukowcy uważali to za niemożliwe. Gromady kuliste to sferyczne zbiory gwiazd, które krążą wokół centrum galaktyk takich jak np. Droga…
Chór czarnych dziur promieniuje w zakresie rentgenowskim
Supermasywne czarne dziury nie emitują własnego promieniowania, stąd słowo „czarne” w ich nazwie. Niemniej jednak wiele czarnych dziur przyciąga, lub akreuje, otaczającą ją materię i emituje silne rozbłyski promieniowania gamma. Łącznie, te aktywne czarne dziury na całym niebie brzmią niczym kosmiczny chór śpiewający w zakresie rentgenowskim. Ich najbardziej popularnym „utworem” jest rentgenowskie promieniowanie tła. Jak…
Przyczajona czarna dziura prekursorem nowej populacji
Astronomowie połączyli dane zebrane za pomocą Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra, Kosmicznego Teleskopu Hubble’a oraz należącej do National Science Foundation sieci Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) i doszli do wniosku, że osobliwe źródło promieniowania na falach radiowych uważane dotychczas za odległą galaktykę, w rzeczywistości jest pobliskim układem podwójnym składającym się z gwiazdy o małej masie…
Rentgenowskie echo gwiazdy rozrywanej przez czarną dziurę
Jakieś 3,9 miliarda lat temu w sercu odległej galaktyki intensywne oddziaływania pływowe czarnej dziury monstrualnych rozmiarów rozerwały gwiazdę, która za bardzo się do niej zbliżyła. Kiedy promieniowanie rentgenowskie wyemitowane podczas tego zdarzenia dotarły do Ziemi 28 marca 2011 roku, zostały zarejestrowane przez satelitę Swift, która automatycznie poinformowała o tym astronomów na całym świecie. W ciągu…
Tajemnice magnetycznie napędzanych dżetów w supermasywnych czarnych dziurach
Symulacja silnych dżetów emitowanych przez supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach największych galaktyk tłumaczy dlaczego niektóre rozbłyski świecą niczym latarnie morskie widoczne w całym wszechświecie podczas gdy inne rozpadają się i nigdy nie przebijają się przez halo swojej galaktyki. Około 10 procent wszystkich galaktyk z aktywnymi jądrami – w których zgrubieniach centralnych spodziewamy się występowania…
Intensywny wiatr w otoczeniu czarnej dziury
Międzynarodowy zespół astrofizyków odkrył intensywny wiatr w pobliżu jednej z najbliższych nam czarnych dziur. Podczas obserwacji V404 Cygni, gwiazdy która gwałtownie i bardzo jasno rozbłysła w czerwcu 2015 roku po ponad 25 latach spokoju, zespół rozpoczął wykonywanie pomiarów optycznych dysku akrecyjnego wokół czarnej dziury za pomocą 10.4-metrowego teleskopu Gran Telescopio CANARIAS (GTC) – największego teleskopu…
Test ASKAP pozwolił odkryć potężną czarną dziurę
Wyobraź sobie, że zakładasz nową parę okularów, rozglądasz się aby je sprawdzić i zauważasz potwora – dokładnie do tego doszło gdy skierowano anteny ASKAP w kierunku grupy trzech łączących się galaktyk 1.8 miliarda lat świetlnych od Drogi Mlecznej. Rzeczonym potworem jest supermasywna czarna dziura o masie 3 miliardów mas Słońca. Uważa się, że wszystkie galaktyki…
Japonia odpuszcza próby uratowania satelity Hitomi
Japonia porzuciła prób uratowania wartego ćwierć miliarda dolarów satelity wysłanego w przestrzeń kosmiczną w celu badania czarnych dziur – poinformowali dzisiaj naukowcy po miesiącu wysiłków, których celem miało być przywrócenie jego funkcjonalności. Ultra-nowoczesny satelita Hitomi – czyli oko – został wyniesiony w przestrzeń kosmiczną w lutym br. gdzie miał obserwować promieniowanie rentgenowskie czarnych dziur i gromad…
Fermi idealnym teleskopem do rejestrowania źródeł fal grawitacyjnych
14 września ubiegłego roku podróżujące od ponad czterech miliardów lat fala grawitacyjne zaburzyły czasoprzestrzeń w pobliżu Ziemi. Zaburzenie powstałe wskutek połączenia się dwóch czarnych dziur, zostało zarejestrowane przez obserwatorium LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) w Hanford, w stanie Waszyngton oraz w Livingston, w stanie Luizjana. Wydarzenie to zapisało się w historii jako pierwsze wykrycie fal…