Bystre oko Kosmicznego Teleskopu Hubble’a uchwyciło ostatnio niewielkiego Fobosa podróżującego po orbicie wokół Marsa. Ze względu na wyjątkowo małe rozmiary księżyca, na zdjęciach wykonanych przez Hubble’a przypomina on tylko kolejną gwiazdę.
W ciągu 22 minut Hubble wykonał 13 osobnych zdjęć, dzięki czemu astronomowie byli w stanie złożyć z nich timelapse przedstawiający ruch księżyca po orbicie. Celem obserwacji prowadzonych za pomocą HST był w tym przypadku Mars, a wchodzący w kadr księżyc załapał się na zdjęciu przy okazji.
Nieregularny księżyc o rozmiarach 27 x 21 x 18 km to jeden z najmniejszych księżyców w Układzie Słonecznym. Fobos okrąża Marsa w ciągu zaledwie 7 godzin i 39 minut czyli de facto szybciej od rotacji Marsa wokół własnej osi. Wschodząc na marsjańskim zachodzie Fobos przelatuje po marsjańskim nieboskłonie trzykrotnie w ciągu każdego marsjańskiego dnia (który trwa 24 godziny i 39 minut). To jedyny naturalny satelita w Układzie Słonecznym, który okrąża planetę w czasie krótszym od długości dnia na swojej macierzystej planecie.
Około dwóch tygodni po lądowaniu na Księżycu astronautów z misji Apollo 11 (20 lipca 1969) sonda Mariner 7 przeleciała w pobliżu Czerwonej Planety i wykonała pierwsze zdjęcia Fobosa z bliska. 20 lipca 1976 roku sonda Viking 1 wylądowała na powierzchni Marsa. Rok później, jej macierzysta sonda – orbiter Viking 1 – wykonała pierwsze szczegółowe zdjęcia Fobosa ukazując naukowcom ogromny krater na powierzchni księżyca, powstały najprawdopodobniej w zderzeniu, które niemal doprowadziło do zniszczenia Fobosa.
Fobos został odkryty przez Asapha Halla 17 sierpnia 1877 roku w Obserwatorium Marynarki Wojennej USA w Waszyngtonie w sześć dni po odkryciu mniejszego, drugiego księżyca Marsa – Deimosa.
Zdjęcia wykonane przez sondy krążące wokół Marsa wskazują na to, że Fobos jest powoli rozrywany przez przyciąganie grawitacyjne ze strony Marsa. Powierzchnia księżyca pocięta jest długimi, płytkimi uskokami, które powstały wskutek oddziaływań pływowych ze swoją planetą macierzystą. Fobos zbliża się do Marsa w tempie 2 metrów na 100 lat. Oznacza to, że w ciągu najbliższych 30 do 50 milionów lat księżyc zostanie rozerwany na strzępy prowadząc do powstania pierścienia wokół Marsa.
Mimo tego, że Fobos znajduje się zaledwie 6000 km nad powierzchnią Czerwonej Planety to obserwatorzy spoglądający w niebo z powierzchni Marsa zobaczyliby obiekt o rozmiarach 1/3 tarczy Księżyca. Co ciekawe, osoba stojąca na powierzchni Fobosa widziałaby Marsa wypełniającego 1/4 nieboskłonu.
Źródło: NASA Goddard Space Flight Center