Program załogowego powrotu człowieka na Księżyc to skomplikowana sprawa. Z jednej strony prace nad jego realizacją trwają, a z drugiej na horyzoncie maluje się coraz więcej problemów, których rozwiązania nie widać. Rakieta do misji Artemis 2 właśnie jest składana, statek Orion także, ale spoglądając dalej, lądownika księżycowego nadal nie ma, skafandrów kosmicznych nadal nie ma, a i rakiet do kolejnych regularnych misji może zabraknąć. Teraz dowiadujemy się także, że NASA opóźniła o cztery miesiące przyznanie kontraktów na opracowanie łazika księżycowego na potrzeby załóg przyszłych misji Artemis, budząc obawy branży co do przyszłości programu.
Wspieraj Puls Kosmosu na Patronite.pl
NASA zamierzała przyznać kontrakt na stworzenie łazika Lunar Terrain Vehicle (LTV) w listopadzie. W zapytaniu ofertowym opublikowanym 26 maja NASA podała, że planuje przyznać jeden lub więcej kontraktów w dniu 27 listopada. W momencie ogłaszania zapytania ofertowego termin składania wniosków miał przypadać na 13 lipca, później termin przesunięto na 26 lipca.
Jednak w ostatnich tygodniach NASA przesunęła przewidywany termin podpisania kontraktu na 31 marca 2024 r. Zmiana ta, dokonana na stronie internetowej poświęconej zamówieniom, nie ujawnia przyczyny czteromiesięcznego opóźnienia.
Rzecznik NASA powiedział 30 października, że agencja opóźnia przyznanie kontraktu, „aby dać sobie dodatkowy czas na ocenę propozycji”, ale nie podał żadnych szczegółów.
Przedstawiciele branży, wypowiadający się na temat trwających zamówień, spekulowali, że opóźnienie może być powiązane z niepewnością co do budżetu NASA na rok budżetowy 2024. Opóźnienie do końca marca, jak twierdzą, mogłoby dać NASA więcej czasu na określenie kwoty pieniędzy, jaką będą mieli na realizację programu LTV w nadchodzącym roku.
Kilka firm ogłosiło swoje plany ubiegania się o kontrakt LTV, w tym startupy takie jak Astrolab i Intuitive Machines, a także uznane firmy, takie jak Leidos, Lockheed Martin i Teledyne Brown. Doprowadziło to do wyjątkowych partnerstw, takich jak współpraca Lockheeda z producentem samochodów General Motors i współpraca Leidos z NASCAR, firmą zajmującą się wyścigami samochodowymi. NASA spodziewa się, że zacznie wykorzystywać łaziki w ramach misji Artemis 5 pod koniec dekady.
Podobnie jak w przypadku niektórych innych elementów programu Artemis, NASA planuje zakup łazika księżycowego LTV w ramach usługi, której wykonawca łazika będzie jego właścicielem i będzie mógł go wykorzystywać do innych zastosowań, a NASA będzie jedynie je wynajmowała. W przypadku innych umów o świadczenie usług NASA wybrała co najmniej dwóch dostawców, ale w przypadku LTV NASA stwierdziła jedynie, że wybierze jednego lub kilku dostawców.
NASA i niektóre firmy argumentowały, że podejście oparte na usługach powinno pozwolić agencji zaoszczędzić pieniądze, jednocześnie umożliwiając firmom wypróbowywanie innowacyjnych podejść i poszukiwanie klientów poza NASA.