NGC 2005, gromada kulista w Wielkim Obłoku Magellana, jest najlepszym dowodem na to, że galaktyki ewoluują głównie poprzez zderzanie się z innymi galaktykami.
Zdjęcie tytułowe niniejszego artykułu zostało wykonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Cały kadr zdjęcia wypełnia imponująca i niesamowicie urodziwa gromada kulista NGC 2005.
NGC 2005 znajduje się około 750 lat świetlnych od centrum Wielkiego Obłoku Magellana (LMC), największej galaktyki satelitarnej Drogi Mlecznej, która sama leży w odległości około 162 000 lat świetlnych od Ziemi.
Gromady kuliste to gęsto upakowane gromady, które mogą składać się z dziesiątek tysięcy lub milionów gwiazd związanych ze sobą grawitacyjnie. To właśnie ten stopień ich skupienia sprawia, że są to obiekty niezwykle długowieczne i bardzo stabilne. Wiele ze znanych gromad kulistych ma miliardy lat, przez co zasadniczo składają się one ze starych i bardzo starych gwiazd. To z kolei sprawia, że są one niezwykle ciekawym obiektem badań dla naukowców chcących zajrzeć w przeszłość przestrzeni kosmicznej.
Obecnie przyjmowane teorie ewolucji galaktyk przewidują, że galaktyki z czasem się ze sobą łączą. Powszechnie uważa się, że stosunkowo duże galaktyki, które obserwujemy we współczesnym wszechświecie, powstały w wyniku licznych procesów łączenia mniejszych galaktyk. Jeśli to prawda, astronomowie spodziewaliby się dowodów na to, że najstarsze gwiazdy w pobliskich galaktykach powstały w różnych środowiskach galaktycznych. Ponieważ wiadomo, że gromady kuliste zawierają starożytne gwiazdy, a także ze względu na ich stabilność, stanowią one doskonałe laboratorium do sprawdzenia tej hipotezy.
NGC 2005 jest właśnie taką starą gromadą kulistą i samo jej istnienie dostarczyło dowodów potwierdzających teorię ewolucji galaktyk poprzez łączenie się. Okazuje się bowiem, że gwiazdy w NGC 2005 mają skład chemiczny odmienny od gwiazd w znajdującym się w ich bezpośrednim otoczeniu Wielkim Obłoku Magellana. To z koeli może wskazywać na to, że w odległej przeszłości LMC połączył się z inną galaktyką. Ta druga galaktyka już dawno wchłonęła się lub w inny sposób rozproszyła po Wielkim Obłoku Magellana. NGC 2005 jest zasadniczo jedynym znanym świadkiem tego dawno minionego zderzenia galaktyk w naszym bezpośrednim otoczeniu galaktycznym.