Zespół astronomów zidentyfikował możliwą przyczynę tajemniczego pęknięcia w masywnej, wydłużonej strukturze w pobliżu centrum Drogi Mlecznej — jednej z tak zwanych „kości” galaktyki. Wyjaśnienie to wyłoniło się z nowych obserwacji przeprowadzonych za pomocą obserwatorium rentgenowskiego Chandra oraz danych radiowych z teleskopów naziemnych, w tym południowoafrykańskiej sieci MeerKAT i Very Large Array.
Pęknięta struktura, oficjalnie oznaczona jako G359.13142-0.20005 i powszechnie nazywana G359.13 to uderzające, jasne w zakresie radiowym włókno rozciągające się na około 230 lat świetlnych przez jądro naszej galaktyki. Te gigantyczne struktury włókniste, których kształt często porównuje się do kości lub węży, są widoczne w zakresie fal radiowych i charakteryzują się silnymi polami magnetycznymi, które biegną równolegle do nich. Emisje radiowe pochodzą z wysokoenergetycznych cząstek spiralnie poruszających się wzdłuż tych linii pola magnetycznego.
W przypadku G359.13 astronomowie zaobserwowali wyraźne pęknięcie w włóknie. Połączone dane z Chandry i MeerKAT ujawniły, że pęknięcie to pokrywa się z obecnością energetycznego źródła emitującego zarówno fale radiowe, jak i promienie rentgenowskie — silny dowód wskazujący na gwiazdę neutronową, a dokładniej pulsara.
Pulsary to pozostałości masywnych gwiazd, które eksplodowały jako supernowe, pozostawiając po sobie niezwykle gęste, szybko wirujące gwiazdy neutronowe. Te gwiezdne trupy często otrzymują silnego „kopa” podczas eksplozji, który wyrzuca je w przestrzeń kosmiczną z ogromną prędkością. Naukowcy podejrzewają, że pulsar, o którym tutaj mowa, zderzył się z Wężem z prędkością od 1,5 miliona do 3 milionów kilometrów na godzinę.
Mało tego, to gwałtowne spotkanie zakłóciło pole magnetyczne wzdłuż G359.13, zniekształcając sygnał radiowy i pozostawiając widoczne pęknięcie. Dane rentgenowskie wskazują również na obecność wysoce energetycznych cząstek — elektronów i ich antymaterialnych odpowiedników, pozytonów — prawdopodobnie przyspieszanych przez intensywne pole magnetyczne pulsara.
To, co sprawia, że G359.13 jest szczególnie godna uwagi, to jej rozmiar i jasność. Mając 230 lat świetlnych długości, należy do najdłuższych i najjaśniejszych spośród znanych dotychczas włókien galaktycznych. Aby pojąć skalę, w tej samej odległości od Ziemi znajduje się ponad 800 gwiazd. G359.13 znajduje się około 26 000 lat świetlnych od naszej planety, w gęstym i dynamicznym regionie w pobliżu centrum Drogi Mlecznej.
To odkrycie nie tylko rzuca światło na strukturę i zachowanie pola magnetycznego galaktyki, ale także oferuje rzadki wgląd w to, w jaki sposób szybkie gwiazdy neutronowe mogą oddziaływać ze swoim kosmicznym otoczeniem i je zmieniać.