Powyższe zdjęcie Galaktyki Koło Wozu wykonane zostało za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Obiekt ten po raz pierwszy został dostrzeżony na szerokokątnym zdjęciu wykonanym za pomocą brytyjskiego teleskopu Schmidta, a następnie szczegółowo zbadany za pomocą teleskopu Anglo-Australian Telescope. Oddalona od nas o 500 milionów lat świetlnych galaktyka znajdująca się w Gwiazdozbiorze Rzeźbiarza swój charakterystyczny kształt koła…
Kategoria: Kosmologia
Badania dowodzą istnienia wiatrów na zewnątrz czarnych dziur w trakcie pożerania przez nie materii
Najnowsze badania dostarczają pierwszych dowodów na istnienie silnych wiatrów wokół czarnych dziur w okresach jasnych rozbłysków, do których dochodzi gdy czarna dziura intensywnie pożera materię. Wyniki badań opublikowane w periodyku Nature rzucają nowe światło na transfer masy do czarnych dziur oraz na wpływ czarnych dziur na ich bezpośrednie otoczenie. Badania przeprowadzone zostały przez międzynarodowy zespół badaczy…
Północ, wschód, południe, zachód: wiele twarzy Abell 1758
Przypominająca gąszcz mrugających świetlików, powyższa przepiękna gromada galaktyk świeci intensywnie na tle ciemnego wszechświata, otoczona mnóstwem jasnych gwiazd i galaktyk spiralnych na pierwszym planie. A1758N jest podgromadą Abell 1758,masywnej gromady zawierającej setki galaktyk. Choć może się ona wydawać spokojna na powyższym zdjęciu wykonanym za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, w rzeczywistości ta podgromada składa się z…
Hubble spogląda na obiekt o masie trzech milionów miliardów mas Słońca
W 2014 roku astronomowie korzystający z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a (NASA/ESA) odkryli,że ta potężna gromada galaktyk charakteryzuje się masą trzech milionów miliardów mas Słońca – stąd też jej przydomek „El Gordo”! Oficjalnie znana pod oznaczeniem ACT-CLJ0102-4915 owa gromada galaktyk jest największą, najgorętszą i najjaśniejszą rentgenowsko gromadą galaktyk jak dotąd odkrytą w odległym Wszechświecie. Gromady galaktyk są…
Astronomowie obserwują wirowy ruch najwcześniejszych galaktyk
Astronomowie przyglądający się Wszechświatowi w czasach wkrótce po Wielkim Wybuchu, odkryli wirujący gaz w niektórych z najwcześniejszych galaktyk jakie uformowały się we Wszechświecie. Owe „nowo powstałe” galaktyki – obserwowane takimi jakie były 13 miliardów lat temu – wirują podobnie do Drogi Mlecznej. To pierwszy przypadek w historii kiedy udało się wykryć ruch galaktyk na tak…
Fale grawitacyjne umożliwiają mierzenie wieku Wszechświata
Bezpośrednie odkrycie fal grawitacyjnych z co najmniej pięciu źródeł w ciągu ostatnich dwóch lat stanowi spektakularne potwierdzenie modelu grawitacji i czasoprzestrzeni opracowanego przez Einsteina. Modelowanie tych zdarzeń dostarczyło także informacji o procesach powstawania masywnych gwiazd, rozbłysków promieniowania gamma, charakterystyce gwiazd neutronowych i po raz pierwszy umożliwiło weryfikację teoretycznej wiedzy o procesach powstawania bardzo ciężkich pierwiastków…
Geometria dysków akrecyjnych czarnych dziur
W jądrach większości galaktyk (także w Drodze Mlecznej) znajdują się supermasywne czarne dziury o masie milionów lub nawet miliardów mas Słońca. Torus pyłu i gazu krąży wokół czarnej dziury (przynajmniej według większości teorii) i emituje promieniowanie ultrafioletowe, gdy materia opadająca na czarną dziurę ogrzewa dysk do milionów stopni. Proces akrecji może także zasilać wyrzucanie dżetów…
Supermasywne czarne dziury kontrolują procesy gwiazdotwórcze w masywnych galaktykach
Młode galaktyki charakteryzują się intensywnymi procesami gwiazdotwórczymi, jednak z czasem ten okres powstawania nowych gwiazd przygasa. Najnowsze badania, których wyniki opublikowano 1 stycznia 2018 roku w periodyku Nature wskazują, że masa czarnej dziury znajdującej się w centrum galaktyki określa jak szybko to „tłumienie” procesów gwiazdotwórczych nadejdzie. Każda masywna galaktyka posiada centralną supermasywną czarną dziurę o masie…
Kosmiczna szczoteczka do zębów? [zdjęcie]
Większość galaktyk leży w gromadach zawierających od kilku do tysięcy obiektów. Nasza Droga Mleczna na przykład należy do gromady około pięćdziesięciu galaktyk zwanej Lokalną Grupą, do której należy także Galaktyka w Andromedzie oddalona od nas o jakieś 2,3 miliona lat świetlnych. Gromady są najmasywniejszymi grawitacyjnie związanymi obiektami we Wszechświecie, a powstają (według obecnie przyjmowanych teorii) …
Dane z Herschela łączą tajemnicze wiatry kwazarowe z procesami gwiazdotwórczymi
Astronomowie wykorzystali Kosmiczne Obserwatorium Herschel do rozwiązania tajemnicy pochodzenia silnych wiatrów zimnego gazu w gorącym otoczeniu kwazarów. Dowody wskazujące na związek tych silnych wiatrów z procesami gwiazdotwórczymi w galaktykach macierzystych kwazaru mogą także pomóc rozwiązać tajemnicę górnej granicy rozmiarów galaktyk we Wszechświecie. Od odkrycia kwazarów w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku dostarczają one licznych pytań, na…