Badaczom korzystającym z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a udało się odkryć najbardziej energetyczne wypływy materii kiedykolwiek obserwowane we wszechświecie. Owe wypływy pochodzą z otoczenia kwazarów i przemierzają przestrzeń międzygwiezdną niczym tsunami, siejąc istne zniszczenie w swoich galaktykach macierzystych. Kwazary to niezwykle odległe obiekty kosmiczne, emitujące ogromne ilości energii. We wnętrzach kwazarów znajdują się supermasywne czarne dziury napędzane opadającą na…
Kategoria: Kosmologia
Już „wkrótce” badacze będą w stanie wykrywać fale grawitacyjne z układów dwóch gwiazd neutronowych
Astronomia fal grawitacyjnych to względnie nowa działka astronomii, która powstała dopiero w 2015 r. kiedy udało się zarejestrować pierwsze fale grawitacyjne. Od tego czasu możemy obserwować gwałtowny rozwój w detekcji fal grawitacyjnych. Najpierw obserwowaliśmy fale emitowane w zderzeniach dwóch czarnych dziur, potem w zderzeniach gwiazd neutronowych. Astronomowie jednak chcą zdecydowanie więcej. Jak na razie niemożliwe…
Szybkie błyski radiowe od dawna zastanawiają, ale teraz odkryto jeden cykliczny
Szybkie błyski radiowe (FRB, ang. Fast Radio Bursts) to niezwykle krótkie, trwające kilka milisekund sygnały radiowe z przestrzeni kosmicznej. Pierwszy taki sygnał zarejestrowano w 2007 roku. Głównym problemem w tym przypadku jest fakt, że nie wiadomo gdzie i kiedy taki sygnał się pojawi, a to niezwykle utrudnia ich badanie. Teraz jednak badacze odkryli jeden sygnał,…
Hubble fotografuje potężną galaktykę spiralną NGC 5364
NGC 5364 to prawdziwa galaktyka spiralna, taka która mogłaby być wzorcem dla innych. Na takie określenie zasługuje zaledwie 10% wszystkich galaktyk spiralnych. Podczas gdy wszystkie galaktyki spiralne mają mniej więcej taką samą budowę, to jednak mają swoje dodatkowe cechy charakterystyczne: jedne są nieregularne, inne mają osobliwie ukształtowane ramiona, jeszcze inne mają poprzeczki przecinające ich jądro….
Masywne wypływy gazu z galaktyk napędzane przez supermasywne czarne dziury
Aktywne jądra galaktyczne (AGN) to supermasywne czarne dziury w centrach galaktyk, które akreują materię do swoich gorących dysków materii, uwalniając przy tym energię pod postacią błysków promieniowania lub w formie dżetów poruszających się z prędkością bliską prędkości światła. Owe energetyczne rozbłyski z kolei napędzają wypływy zjonizowanego, neutralnego i cząsteczkowego gazu, które mogą rozciągać się nawet…
Astronomowie poszukują pozostałości po przejściu fal grawitacyjnych
Astronomowie regularnie obserwują fale grawitacyjne (GW) – zmarszczki czasoprzestrzeni – powstałe w zderzeniach par czarnych dziur. Ogólna teoria względności Einsteina przewiduje, że GW, które rozciągają i ściskają przestrzeń, na stałe zniekształcają przestrzeń, pozostawiając po sobie „pozostałość/pamięć” fali. Niemniej jednak, jak na razie efekt ten jeszcze nie został dostrzeżony, bowiem powinien być on ekstremalnie mały i…
Ile gwiazd zderza się ze sobą jako czarne dziury?
Od przełomu, który stanowił świt astronomii fal grawitacyjnych w 2015 roku, naukowcom udało się odkryć kilkanaście par czarnych dziur – tak zwanych układów podwójnych czarnych dziur – dzięki ich zderzeniom. Niemniej jednak, naukowcy wciąż zastanawiają się ile z tych czarnych dziur powstało z gwiazd i w jaki sposób znalazły się one tak blisko siebie w…
Chandra obserwuje powstawanie mega-gromady galaktyk
Astronomowie korzystający z danych zebranych przez Obserwatorium Rentgenowskie Chandra oraz inne teleskopy stworzyli szczegółową mapę nietypowego zderzenia czterech gromad galaktyk. Z czasem wszystkie cztery gromady – każda o masie co najmniej kilkuset bilionów mas Słońca – połączą się w jedną, tworząc w ten sposób jeden z najmasywniejszych obiektów we wszechświecie. Gromady galaktyk to największe struktury…
Echo w falach grawitacyjnych może stanowić potwierdzenie podejrzeń Stephena Hawkinga
Echo w sygnałach fal grawitacyjnych wskazuje, że horyzont zdarzeń czarnej dziury może być znacznie bardziej skomplikowany niż obecnie się uważa. Badacze z University of Waterloo donoszą o pierwszym przypadku wykrycia potencjalnego echa w falach grawitacyjnych, spowodowanego mikroskopijnym „szumem” kwantowym, otaczającym nowo powstałe czarne dziury. Fale grawitacyjne to zmarszczki czasoprzestrzeni emitowane przez zderzenia masywnych, kompaktowych obiektów…
TESS datuje dawne zderzenie z naszą galaktyką
Pojedyncza jasna gwiazda w gwiazdozbiorze Indianina, widoczna z półkuli południowej, pozwoliła nam odkryć nowe informacje o dawnym zderzeniu naszej Drogi Mlecznej z inną, mniejszą galaktyką Gaia-Enceladus. Międzynarodowy zespół naukowców kierowany przez badaczy z Uniwersytetu w Birmingham zastosował nowatorski sposób wykorzystania charakterystyki pojedynczej, starej, jasnej gwiazdy v Ind jako znacznika historii Drogi Mlecznej. Gwiazdy noszą w…