W celu uczczenia 35. rocznicy powstania Teleskopu Hubble’a Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) publikuje specjalną serię zaktualizowanych zdjęć przedstawiających niektóre z najbardziej charakterystycznych obiektów obserwowanych przez teleskop. W ramach tego projektu połączono nowe dane z Hubble’a z zaawansowanymi metodami przetwarzania obrazu, co pozwoliło udoskonalić wcześniej opublikowane zdjęcia kosmosu. Najnowsze opublikowane zdjęcie pozwala ponownie przyjrzeć się jednej…
Kategoria: Kosmologia
Oto Zhúlóng. Najwcześniejsza znana galaktyka spiralna podobna do Drogi Mlecznej
Tak odległej galaktyki spiralnej jeszcze nigdy nie widzieliśmy. Zhúlóng, bo taką nosi nazwę galaktyka odkryta przez zespół Christiny Williams, astronomki z laboratorium NOIRLab w NSF, powstała zaledwie miliard lat po Wielkim Wybuchu i charakteryzuje się dojrzałą strukturą spiralną. To rzadkie odkrycie, będące częścią przeglądu PANORAMIC Survey przeprowadzonego przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST), może…
Przebudzenie potwora. Czarna dziura w centrum tej galaktyki nagle zaczęła świecić
W centrum naszej galaktyki znajduje się supermasywna czarna dziura o masie 4,26 miliona mas Słońca. Z uwagi na to, że jest ona uśpioną czarną dziurą, nieszczególnie zwracamy na nią uwagę. Jak się jednak okazuje, supermasywne czarne dziury mogą bez ostrzeżenia przejść z fazy uśpienia w fazę aktywności. Równie spokojną supermasywną czarną dziurą była ta, która…
Tak rosną galaktyki karłowate. W ich wnętrzach zderzają się całe skupiska tysięcy gwiazd
Astronomowie po raz pierwszy zdobyli bezpośrednie dowody zderzeń i łączenia się gromad gwiazd w jądrach galaktyk karłowatych. Za to odkrycie możemy podziękować sędziwemu już Kosmicznemu Teleskopowi Hubble’a. Odkrycie to rzuca nowe światło na to, jak powstają gęste, pełne gwiazd centra tych małych galaktyk. Galaktyki karłowate, najczęściej występujący typ galaktyk we wszechświecie, często zawierają niezwykle gęste…
Katastrofa obok Drogi Mlecznej. Sąsiadująca z nami galaktyka jest właśnie rozrywana
Naukowcy z Uniwersytetu Nagoya w Japonii odkryli przekonujące nowe dowody na to, że Mały Obłok Magellana (SMC), pobliska galaktyka karłowata, jest grawitacyjnie rozrywana przez swojego większego sąsiada, Wielki Obłok Magellana (LMC). Badanie, prowadzone przez Satoya Nakano i Kengo Tachihara, przeanalizowało ruch około 7000 masywnych gwiazd w SMC i odkryło zaskakujące anomalie, które mogą zmienić obecne…
Czarne dziury o masie pośredniej w gromadzie M15? Te gwiazdy na to wskazują!
Czarnych dziur o masie gwiazdowej znamy mnóstwo. Jeszcze więcej udało się odkryć i opisać supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w centrach masywnych galaktyk. Między nimi występuje jednak istotna luka, którą naukowcy starają się od dawna wypełnić. Ich poszukiwania jednak idą jak po grudzie. Między tymi dwiema kategoriami czarnych dziur istnieje luka, w której powinny znajdować…
To absolutny rekord. Ta galaktyka urosła do potężnych rozmiarów i zaczęła się starzeć, gdy wszechświat dopiero powstawał
Astronomowie korzystający z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) zidentyfikowali najodleglejszą i najwcześniejszą znaną masywną „martwą” galaktykę, podważając naszą dotychczasową wiedzę na temat formowania się galaktyk we wczesnym wszechświecie. Galaktyka o nazwie RUBIES-UDS-QG-z7 wyróżnia się nie tylko niezwykłym wiekiem, ale także faktem, że przestała formować gwiazdy zaledwie 700 milionów lat po Wielkim Wybuchu — w epoce,…
Czy istnieją galaktyki bez gwiazd? Naukowcy poszukują pustego halo ciemnej materii
Uważa się, że galaktyki powstają w centrum lokalnych zagęszczeń ciemnej materii. Każda galaktyka zanurzona jest w halo materii związanej grawitacyjnie i rozciągającej się daleko poza widoczną część galaktyki. Owe skupiska odgrywają kluczową rolę w formowaniu się gwiazd, ponieważ to ich przyciąganie grawitacyjne pozwala skupić w jednym miejscu gaz, który ostatecznie łączy się w gwiazdy. Powstaje…
Czarna dziura o masie pośredniej wciąż nieuchwytna. Ubiegłoroczne odkrycie to błąd
Najnowsze badania podważają istnienie czarnej dziury o masie pośredniej w centrum gromady gwiazd Omega Centauri. Wychodzi zatem na to, że „brakujące ogniwo” między gwiazdowymi czarnymi dziurami a supermasywnymi czarnymi dziurami wciąż nie zostąło odkryte. Nowe badanie sugeruje, że to, co początkowo zidentyfikowano jako pojedynczą czarną dziurę o masie pośredniej, w rzeczywistości najprawdopodobniej jest skupiskiem czarnych…
IXPE zajrzał w bezpośrednie otoczenie dwunastu czarnych dziur
Nowe odkrycia wykorzystujące dane z sondy IXPE (Imaging X-ray Polarimetry Explorer) oferują bezprecedensowy wgląd w kształt i naturę struktury ważnej dla czarnych dziur, zwanej koroną.