Astronomowie zaobserwowali zdumiewające wydarzenie w galaktyce spiralnej NGC 4945, znajdującej się ponad 12 milionów lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Centaura. W sercu tej pozornie spokojnej galaktyki znajduje się wysoce aktywna supermasywna czarna dziura, która nie tylko pożera otaczającą materię, ale także wyrzuca ją daleko w przestrzeń międzygalaktyczną.
Kategoria: Kosmologia
Głębokie Pole Hubble’a i Jamesa Webba. To zdjęcie to tylko mikroskopijny wycinek nocnego nieba
Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) we współpracy z Teleskopem Kosmicznym Hubble’a uchwycił zapierający dech w piersiach obraz głębokiego pola. Na nowym zdjęciu możemy zobaczyć jak pozornie pusty wszechświat dosłownie upakowany jest galaktykami, z których część znajduje się miliardy lat świetlnych od nas. To nowe zdjęcie stanowi element ambitnego przeglądu nieba COSMOS-Web. Można nawet powiedzieć, że…
Czy Wszechświat się obraca? Nowa hipoteza może rozwiązać zagadkę tempa jego ekspansji
Od lat astronomowie zmagają się z poważnym problemem w kosmologii – tzw. „napięciem Hubble’a”. Chodzi o sprzeczne wyniki pomiarów tempa rozszerzania się Wszechświata. Jedna metoda, oparta na obserwacjach odległego, wczesnego Wszechświata, takich jak mikrofalowe promieniowanie tła czy barionowe oscylacje akustyczne, wskazuje na wartość około 67 km/s/Mpc. Druga, oparta na analizie bliższych obiektów – tzw. „świec…
Galaktyka Sombrero na nowym zdjęciu z Hubble’a. Niewiele jest piękniejszych widoków w kosmosie
W celu uczczenia 35. rocznicy powstania Teleskopu Hubble’a Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) publikuje specjalną serię zaktualizowanych zdjęć przedstawiających niektóre z najbardziej charakterystycznych obiektów obserwowanych przez teleskop. W ramach tego projektu połączono nowe dane z Hubble’a z zaawansowanymi metodami przetwarzania obrazu, co pozwoliło udoskonalić wcześniej opublikowane zdjęcia kosmosu. Najnowsze opublikowane zdjęcie pozwala ponownie przyjrzeć się jednej…
Oto Zhúlóng. Najwcześniejsza znana galaktyka spiralna podobna do Drogi Mlecznej
Tak odległej galaktyki spiralnej jeszcze nigdy nie widzieliśmy. Zhúlóng, bo taką nosi nazwę galaktyka odkryta przez zespół Christiny Williams, astronomki z laboratorium NOIRLab w NSF, powstała zaledwie miliard lat po Wielkim Wybuchu i charakteryzuje się dojrzałą strukturą spiralną. To rzadkie odkrycie, będące częścią przeglądu PANORAMIC Survey przeprowadzonego przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST), może…
Przebudzenie potwora. Czarna dziura w centrum tej galaktyki nagle zaczęła świecić
W centrum naszej galaktyki znajduje się supermasywna czarna dziura o masie 4,26 miliona mas Słońca. Z uwagi na to, że jest ona uśpioną czarną dziurą, nieszczególnie zwracamy na nią uwagę. Jak się jednak okazuje, supermasywne czarne dziury mogą bez ostrzeżenia przejść z fazy uśpienia w fazę aktywności. Równie spokojną supermasywną czarną dziurą była ta, która…
Tak rosną galaktyki karłowate. W ich wnętrzach zderzają się całe skupiska tysięcy gwiazd
Astronomowie po raz pierwszy zdobyli bezpośrednie dowody zderzeń i łączenia się gromad gwiazd w jądrach galaktyk karłowatych. Za to odkrycie możemy podziękować sędziwemu już Kosmicznemu Teleskopowi Hubble’a. Odkrycie to rzuca nowe światło na to, jak powstają gęste, pełne gwiazd centra tych małych galaktyk. Galaktyki karłowate, najczęściej występujący typ galaktyk we wszechświecie, często zawierają niezwykle gęste…
Katastrofa obok Drogi Mlecznej. Sąsiadująca z nami galaktyka jest właśnie rozrywana
Naukowcy z Uniwersytetu Nagoya w Japonii odkryli przekonujące nowe dowody na to, że Mały Obłok Magellana (SMC), pobliska galaktyka karłowata, jest grawitacyjnie rozrywana przez swojego większego sąsiada, Wielki Obłok Magellana (LMC). Badanie, prowadzone przez Satoya Nakano i Kengo Tachihara, przeanalizowało ruch około 7000 masywnych gwiazd w SMC i odkryło zaskakujące anomalie, które mogą zmienić obecne…
Czarne dziury o masie pośredniej w gromadzie M15? Te gwiazdy na to wskazują!
Czarnych dziur o masie gwiazdowej znamy mnóstwo. Jeszcze więcej udało się odkryć i opisać supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w centrach masywnych galaktyk. Między nimi występuje jednak istotna luka, którą naukowcy starają się od dawna wypełnić. Ich poszukiwania jednak idą jak po grudzie. Między tymi dwiema kategoriami czarnych dziur istnieje luka, w której powinny znajdować…
To absolutny rekord. Ta galaktyka urosła do potężnych rozmiarów i zaczęła się starzeć, gdy wszechświat dopiero powstawał
Astronomowie korzystający z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) zidentyfikowali najodleglejszą i najwcześniejszą znaną masywną „martwą” galaktykę, podważając naszą dotychczasową wiedzę na temat formowania się galaktyk we wczesnym wszechświecie. Galaktyka o nazwie RUBIES-UDS-QG-z7 wyróżnia się nie tylko niezwykłym wiekiem, ale także faktem, że przestała formować gwiazdy zaledwie 700 milionów lat po Wielkim Wybuchu — w epoce,…